یکپارچی حسی و تمرین های آن

کودکان و بزرگسالان اوتیستیک مانند سایر ناتوانی های رشدی صاحب بدعملکردی های سیستم حسی هستند. آنها ممکن است نسبت به محرک های محیطی در حوزه دیداری، شنیداری، لمسی و نظیر آن واکنش حسی ضعیف یا افراطی نشان دهند. بد عملکردی سیستم حسی می تواند زمینه ای برای تجلی رفتارهایی از قبیل چرخیدن، تکان دادن و برخی ناهنجاری های حرکتی در کودک را فراهم کند.
آیرز بنیانگذار تئوری یکپارچگی حسی SI در سال 1972 میلادی یکپارچگی حسی را به عنوان توانایی سازمان دهی اطلاعات و دریافت های حسی جهت استفاده، تعریف و بعدها به تفصیل بیشتری به آن پرداخت. یکپارچگی حسی از دیدگاه آیرز یک فرایند عصب شناختی است که در طی این فرایند دریافت های حسی از محیط را تفسیر نموده و برای استفاده هرچه بیشتر آنها را متحد و یکپارچه می سازد. هرگاه این فرایند که وظیفه آن انتخب، مقایسه و تفسیر درون دادهای حسی و یکپارچه نمودن آنها به منظور تطابق بیشتر با محیط می باشد دچار مشکل گردد، فرد برای تقاضاها و فرمان های محیطی پاسخ ها و واکنش های انطباقی مناسب را نخواهد توانست ارائه دهد.

اقدامات لازم برای درمان اختلالات حس لامسه

قبل از شروع هر فعالیت و برنامه درمان حس لمس کودک، بهتر است درمانگر به موارد زیر دقت کند:
واکنش کودک به درد، فشار، دمای محیط و تغییرات درجه حرارت چگونه است؟
کودک برای اجتناب از محرک های بیرونی تحریک کننده اقدام به چه رفتارهایی می کند؟ و یا بالعکس
چه نوع حرکت های خودتحریکی یا کلیشه ای در رابطه با حس لامسه یا پوست انجام می دهد؟ (آیا گاز می گیرد؟ می زند؟ به پوست فشار می دهد؟
چه فعالیت هایی برایش لذت بخش است که آنها را انجام می دهد؟

اقدامات لازم در کار با کودک دارای حس لامسه تندکار

قبل از آنکه درمانگر کارش را آغاز کند، والدین باید در رابطه با رفتار صحیح با کودک مورد مشاوره قرار گیرند. رفتارهای به جا و مناسب والدین فرایند درمان را تسهیل خواهد کرد. رفتارهای زیر از جمله اندک موارد است که می توان به والدین توصیه نمود.
همواره به یاد داشته باشید که همه ما از برخی محرک های آزارنده اجتناب می کنیم و به فعالیت های لذت بخش روی می آوریم. کودکان اوتیستیک نیز اینگونه هستند. آنها را از محرک های آزارنده دور کنید و همزمان با درمان و همراه با توصیه های درمانگر به شدت محرک ها بیافزاییم.
از پوشاندن لباس های زبر، خشن و سنگین به کودک خودداری کنید.
درجه حرارت اتاق کودک را معتدل نگه داشته و به ویژه خیلی گرم نباشد.
از لیف و حوله ملایم برای شست و شوی کودک استفاده شود. و همچنین از برس و شانه نرم
به آرامی و با فشار اب کم و دمای مناسب استحمام نمایید.
از بغل کردن و فشردن زیاد کودک اجتناب نمایید.
جای خوابیدن کودک از حیث میزان فضا، جنس و لوازم خواب مناسب باشد.
کودکان به دلیل همین حساسیت زیاد ممکن است زیاد غلط بزنند. بسیاری از موانعی که در محیط ایمنی آنها را به خطر می اندارد باید برداشته شوند. چنانچه لازم باشد باید به دیگر نزدیکان کودک نیز توصیه های لازم را بدهیم.
اقدامات لازم در کار با کودک دارای حس لامسه کندکار
حرارت محیط زندگی کودک را متغییر نگه دارید.
مکررا کودک را در آغوش گرفته و تماس خود را با اون بیشتر نمایید.
درجه آبی که کودک را با آن حمام می کنید متغییر باشد.
از لیف و وسایل زبر برای شست و شوی کودک استفاده نمایید.
اسباب بازی های کودک از نوع سفت، سخت و زبر باشد.
از لباس های نسبتا زبر برای کودک استفاده کنید.
محیط کودک حدالامکان پر از محرک های لمسی باشد، تا کودک تحریکات لمسی متنوعی را دریافت کند. اما محیط از وسایل خطرناک پاکسازی شود.
اقدانات لازم برای درمان اختلالات حس شنوایی
قبل از انجام هر فعالیت درمانی، کودک باید از نظر عادات حس شنوایی از سوی والدین و درمانگر مورد مشاهده و ارزیابی قرار گیرد. برای مثال
به واکنش کودک در مقابل صداهای مختلف توجه شود.
ژست ها و حالت های غیرعادی که در طی حرکت های عمومی روزانه مانند نشستن و راه رفتن دارد دقت شود.
علاقه کودک به وسایل و اسبا بازی های صدادار بررسی شود.
بررسی شود آیا کودک صداهای نابهنجاری از گلو و دهان خارج می کند؟
چه فعالیت هایی بیشترین لذت را به او می دهد؟
به چه صداهایی گوش می دهد؟
به نحوه تکلم و گفتار کودک توجه شود.

اقدامات لازم برای کودکی که حس شنوایی تندکار دارد
مکان زندگی کودک باید آرام و ساکت و بدون سرو صداهای زیاد و شلوغی و ترافیک باشد.
صداهای بلند و غیرقابل پیش بینی حدالامکان باید از محیز کودک حذف گردد.
فضا نباید آنقدر بزرگ و خالی باشد که صدا ددر آن پژواک داشته باشد.
از بردن کودک به فضاهای شلوغ، بازار، سینما و … خودداری شود.
اگر قرار است صدایی در محیط ایجاد شود، قبلا به کودک اطلاع داده شود.
برسر کودک فریاد نکشید.
اورا وادار به سرعت زیاد، دویدن و چرخش های ناگهانی نکنید.
اقدامات لازم در کار با کودکی که دارای حس شنوایی کندکار می باشد.
محیط زندگی کودک نباید زیاد ساکت و آرام باشد. بهتر است در برگیرنده برخی از صداها باشد.
هر از چندگاهی کودک را به محیط باز که منعکس کننده صدا می باشند مانند فروشگاه های بزرگ، بازار و ترافیک ببرید. البته باید مراقب بود که به کودک آسیبی نرسد، زیرا ممکن است جهت صداها را به خوبی تشخیص ندهد.
برای کودک اسباب بازی های صدادار تهیه شود.
بهتر است صداهای محرک های مختلف منقطع باشند نه ثابت و یکنواخت. صدا نیز دارای کیفیت های مختلف ریتمیک و زیر و بمی و بلندی باشد.
در طی روز مکان هایی برای کودک فراهم شود تا به دور از مزتحمت برای دیگران اشیاء مختلف را بهم بزنند و ایجاد سرو صدا نمایند.
صداهای مختلف را با ضبط صوت برای او پخش کنید و ترغیبش کنید تا به آن گوش کند.

اقدامات لازم برای درمان اختلالات حس بینایی
قبل از انجام هرفعالیت در این مورد باید:
به حرکاتی که کودک در مقابل چشم های خود انجام می دهد توجه کند.
به نگاه های بلند مدت پر از هیجان و طولانی مدت کودک به اشیاء در حال حرکت مثل اتومبیل، پاندول، درهای ریلی و نظیر آن توجه شود.
به اسباب بازی هایی که کودک در مقابل کودک در مقابل چشم هایش حرکت می دهد، توجه شود.
به وکنش کودک در مقابل نورهای مختلف توجه شود.
به برخی حرکات کودک مثل، چرخش، تکان خوردن، پرش و نظیر آن که گاه به مسئله بینایی کودک ارتباط دارد، توجه شود.

اقدامات لازم با کودکی که دارای حس بینایی تندکار است
سعی کنید در فضای زندگی کودک از نورهای ملایم و غیرمستقیم استفاده شود.
وسایلی که سطح براق و درخشنده دارند، مانند آیینه که نور را منعکس می کند، از محیط کودک حذف شود.
در رنگ دیوارها از نوع ملایم آن استفاده شود.
زمان هایی را برای گردش کردن در بیرئن از منزل انتخاب کنید که نور ملایم است. مانند بعداز ظهرها
در بسیاری از مواقع او را وادار به استفاده از عینک آفتابی نمایید.

فعالیت های لازم با کودکانی که حس بینایی کندکار دارند
واکنش این گروه از کودکان در مقابل نور و محرک های بینایی و یا حرکتی بسیار ضعیف است. باید در کودک واکنش طبیعی نسبت به نور و محرک های بینایی دیگر ایجاد کنیم. بنابراین:
نور باید در محیط کودک زیاد باشد.
رنگ اتاق کودک تند و درخشان بوده و نقاشی های دیئار روشن باشد.
در محیط کودک محرک های بینایی از حیث رنگ، نور و حرکت وجود داشته باشد.
در زمان هایی که بیرون منزل از نور آفتابی و شفاف و آسمان درخشنده ای برخوردار است کودک را به بیرون ببرید.

اقدامات لازم برای درمان اختلالات حس چشایی
قبل از هرچیز باید به این نکات توجه شود:
به واکنش کودک در مقابل مزه های مختلف توجه شود.
این واکنش ها ممکن است به صورت حرکات اضافی زبان، لب ها، دهان یا حتی صدادرآوردن با صدا و نظیر آن باشد.
دقت کنید آیا کودک اسیاء را به دهان می بر، و بمزه می کند یا خیر؟
آیا کودک هرچیزی را بدون توجه به مزه می خورد یا به صورت انتخابی عمل می کند؟
به طرز جویدن غذا و فرو بردن آن دقت کنید.
هر نوع عادت غذایی کودک باید مورد توجه قرار گیرد.
مشخص شود که علاقه کودک بیشتر به چه غذاهایی است.

فعالیت های لازم برای کودکانی که دارای حس چشایی تندکار می باشند.
از دادن غذاهایی با طعم تند و دارای ادویه زیاد به کودک خودداری کنید.
از غذاهای ترش و تلخ استفاده نکنید.
از آنجا که این کودکان به دلیل حساسیت زیاد و پیچیده ای به مزه ها نشان می دهند ممکن است علاقه ای به غذا خوردن نشان ندهند و یا غذا به اندازه کافی نخورند. سعی کنید تا غذای مغزی در دفعات به کودک بدهید.
از دادن انواع نوشابه های گازدار، مایعات تحریک کننده به کودک خودداری نمایید.
سعی شود در کنار غذاهای یکنواختی که به کودک می دهید غذاهای جدید نیز برای او تهیه کنید.
قبل از اینکه غذای جدیدی را به طور کامل به کودک بدهید باید تحمل پذیرش تحمل غذاهای جدید را در کودک ایجاد کنید. به این منظور بهتر است مقدار بسیار کمی از غذای جدید را به سقف کام و پشت دندان کودک بمالید و همچنین مقداری را روی نوک زبان کودک بگذارید و به او بگویید که چه غذایی به او می دهید.
غذاهای جدید از طعم ملایم شروع شده و به تدریج به شدت آن که ممکن است شیرینی، شوری و ترشی باشد، افزوده شود.

فعالیت های لازم برای کودکی که حس چشایی کندکار دارد.
از آنجا که این گروه از کودکان هرچیزی را به دهان می برند، هرگونه مواد خطرناک، شیمیایی و سمی مانند مواد بهداشتی و پاک کننده را محل زندگی کودک دور نگه دارید.
سعی کنید مواد غذایی و خوراکی های دارای مزه های کمی تند یا متنوع در اطراف کودک بگذارید تا با مزه کردن مکرر آنها به تفاوت بیشتر میان آنها پی ببرد.
اگر گاهی غذایی با مزه ملایم مثل شیر را به کودک می دهید، بلافاصله غذایی با مزه شیرین بدهید. (مانند یک شیرینی باقلوا).

اقدامات لازم برای درمان اختلالات حس بویایی
قبل از هراقدام باید جنبه هایی از رفتار کودک مورد توجه قرار گیرد:
کودک از چه چیزها و چه اشخاصی اجتناب می کند؟ و به چه چیزهایی نزدیک می شود؟
چه چیزهایی را بو می کند؟
چه نوع عادات تکراری با بینی دارد؟
چه نوع عاداتی را از طریق تنفس انجام میدهد؟
عادات غذایی کودک چگونه است؟
آیا اشیایی را داخل دماغ می کند؟ (مانند دکمه، نخود و …)

فعالیت های لازم برای درمان حس بویایی تندکار کودک
محیط زندگی کودک از هربویی به دور باشد.
از مواد معطر خوشبو کننده هوا استفاده نشود.
محیط کودک مجهز به دستگاه تهویه باشد.
تا زمانی که اختلالات حس بویایی درمان نشده است از مجبور کردن او به استفاده از صابون های عطری، خمیر دندان، شامپو معطر و دیگر مواد اسانس دار پرهیز کنید.
لباسهای کودک با تمیز کننده های بدون بو شسته شود.
بوی برخی غذاها مانند مرغ و ماهی در محیط کودک نباشد، چون ممکن است باعث تهوع کودک شود.
در تهیه غذا برای کودک از ادویه و مواد معطر استفاده نشود.
گاهی شرایطی را فراهم کنید که کودک از هوای پاک و تمیز استفاده کند.

فعالیت های لازم با کودکی که حس بویایی کندکار دارد

محیط زندگی کودک باید مملو از بوهای مختالف باشد چون او شدیدا به بوها احتیاج دارد.
سعی شود بوهایی که کودک با آن مواجه می شود متنوع و متضاد باشد.
از صابون ها و شامپوهای معطر برای شست و شوی کودک استفاده شود.
اجازه دهیم از عطر و ادکلن استفاده کنند.
به غذاهایش ادویه و مواد معطر اضافه کنید.

امتیاز 5 (1 مشارکت)
مطالب مرتبط
نظر دهید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.