رشد هر یک از مهارت‌های کودک در رشد دیگر مهارت‌های او تأثیر دارد. رشد کودک از لحاظ جسمی، او را در انجام فعالیت‌های حرکتی یاری می‌کند. رشد فعالیت‌های حرکتی باعث پرورش توانایی‌ها و رشد ذهنی کودک می‌شود.

رشد توانایی‌های ذهنی باعث افزایش مهارت‌های کودک در بازی‌ها، تفکر و حل مسأله می‌شود. در این سن، کودک قادر است فعالیت‌های زیادی انجام دهد. قوه تشخیص کودک افزایش یافته است. می‌تواند رنگ‌های مهم مثل قرمز، آبی، زرد، سبز، بنفش و نارنجی را تشخیص دهد. رشد ذهنی او به حدی است که می‌تواند حداقل تا ده بشمارد. حروف الفبا را برای شما بخواند. حتی از روی حروف نقاشی کند و عکس آن را بکشد. اکثر کودکان می‌توانند اسم و نام‌خانوادگی خود را بنویسند. تصویر انسان، حیوان و اشیاء دیگر را بکشند. البته هر کودک بر اساس علایق و توانایی‌های خود عمل می‌کند اما همه کودکان در انجام برخی کارها توانایی مشترکی دارند.

رشد ذهنی کودک

در این سن کودک آن قدر رشد ذهنی دارد که بتواند کاری را نیمه‌کاره رها کند و هنگامی که دوباره به سراغ آن کار آمد، از همان جا که رها کرده است، ادامه دهد. توجه و تمرکز او به حدی است که می‌تواند یک تکلیف را مدتی دنبال کند.

خواندن کتاب را به یک برنامه روزانه تبدیل کنید. کم‌کم کتاب‌های خردسالی را کنار بگذارید و کتاب‌های بامحتواتری برایش بخوانید. پیش از خواندن داستان برای آماده‌تر شدن کودک، ابتدا محتوای مطلب را برایش بگویید. کمی تأمل کنید تا گفته‌های شما را درک کند. سپس با هم شروع به خواندن کنید. کلمه‌ها را با انگشت نشان دهید تا کودک با جهت خواندن آشنا شود. ضمن خواندن، معنای کلمه‌ای ناآشنا و جدید را برای او توضیح دهید.

اشیاء را نام‌گذاری و برای او طبقه‌بندی کنید. این کار به سازماندهی ذهنی کودک کمک می‌کند. مثلاً دکمه‌های قدیمی را یک جا جمع کنید و هر بار آنها را بر اساس یک ویژگی مثل رنگ، اندازه، فرم وشکل طبقه‌بندی کنید. چند بار این کار را انجام دهید. سپس اجازه بدهید کودک این کار را انجام بدهد. آن قدر تمرین کند تا بتواند اشیاء دیگر را طبقه‌بندی کند.

بازی‌های هوشی برایش تهیه کنید. این بازی‌ها مهارت‌های ذهنی او را افزایش می‌دهد و خلاقیت‌های او را جهت می‌دهد. مرتب کردن جورچین به همراه کودک ضمن اینکه فرصت یادگیری بیشتر را برای او فراهم می‌کند، پاسخی است به نیازهای صمیمیت و دلبستگی او با والدین یا مراقبان.

برای افزایش توانایی‌های ذهنی کودک برایش کتاب‌هایی از اعداد تهیه کنید. کنار کودک بنشینید و با هم اعداد را مرور کنید. شکل و تصویر آن را با هم بررسی کنید. کمک کنید میوه‌ها، کتاب‌ها، ماشین‌های خیابان و هر چیز دیگر را بشمارد. تعداد هر چیزی را می‌بینید، از او سؤال کنید و به کمک یکدیگر آنها را بشمارید. کمک کنید اعداد یک تا ده را بنویسد.

کتاب‌های تمرینی هوش برایش تهیه کنید که اشکال متفاوت و مشابه دارند. ابتدا اجازه بدهید کودک آنها را رنگ‌آمیزی کند. سپس با کمک هم آنها را بشمارید و در نوبت بعد تفاوت‌ها و تشابه‌های آنها را بررسی کنید. با این کار مطالب سودمند زیادی به کودک آموزش داده‌اید که همگی باعث پرورش ذهن کودک می‌شود.

می‌توانید با کودک نمایش اجرا کنید و هر کدام از شما نقشی را ایفا کنید. برای این کار از لوازم موجود در خانه استفاده کنید.

برای مهمان‌بازی با کودک آماده شوید. هر کدام محل جداگانه‌ای را به عنوان منزل در نظر بگیرید سپس به دیدن یکدیگر بروید و از یکدیگر پذیرایی کنید. برای این کار از جعبه‌ها و لوازم قدیمی استفاده کنید. با خوراکی‌های مختلف از یکدیگر پذیرایی کنید.

برای درست کردن غذا از او کمک بگیرید. با این کار هم نام مواد غذایی را می‌آموزد و هم با طرز تهیه آنها آشنا می‌شود. حتی می‌تواند با میل خودش موادی را با هم مخلوط کند. این کار علاقه او را به خوردن افزایش می‌دهد. می‌توانید از فرصت استفاده کنید و مواد مغذی لازم برای رشد را در اختیارش بگذارید تا از خوردن آنها لذت ببرد.

نکاتی درباره رشد ذهنی کودک

هر چه توانایی‌های ذهنی کودک بیشتر می‌شود، اشتیاق او به انجام برخی امور بیشتر می‌شود. در این هنگام اگر والدین و مراقبان کودک وقت بیشتری را با او بگذرانند، می‌توانند متوجه علایق و توانایی‌های منحصر به فرد او بشوند و او را به سوی علایق و توانایی‌هایش سوق دهند.

کودک حافظه شگفت‌انگیزی دارد. می‌تواند به سرعت بیاموزد. از فرصت استفاده کنید و به او شعر و مطالب دیگر بیاموزید. برایش داستان بخوانید. خواهید دید که هرگز این داستان‌ها را فراموش نمی‌کند.

از همین حالا می‌توانید بازی شطرنج را به او آموزش بدهید. الفبا را برایش مثل شعر خوانید تا با ریتم و محتوای آن آشنا شود.

برای افزایش دقت کودک می‌توانید از او بخواهید چیزهای شبیه هم را جدا کند.

هر زمان که فرصت کردید، با او شمارش اعداد را تمرین کنید. همین تمرین‌های ساده و جذاب به یادگیری او در مدرسه کمک فراوان می‌کند و ذهن ریاضی کودک را پرورش می دهد. داشتن تجارب خوب و لذت‌بخش از ریاضی، آموختن درس ریاضی را برای کودک آسان‌تر می‌کند.