حافظه و راه های بهتر عملکردن آن

حافظه، مقوله‌ای است که درباره‌ی آن مقالات زیادی نوشته شده است. با وجود پیشرفت‌‌های علمی و روان‌شناسی، این موضوع هنوز محل بررسی و مناقشه است و همه‌روزه، شاهد راهکارهای پیشنهادی از طرف دانمشندان و روان‌شناسان برای تقویت حافظه هستیم. امروز در این مقاله می‌خوانیم که چطور هر چیز را به سادگی یک ترانه‌ به خاطر بسپاریم.

همیشه برایم عجیب بود که چرا اینقدر راحت ترانه‌ها را حفظ می‌کنم. وقتی در حال رانندگی هستم و ضبط روشن است، بدون اینکه مکث کنم، تمامی ترانه را به همراه خواننده می‌خوانم، در حالی که همسرم که در کنارم نشسته، به زور حتی اسم خواننده را هم به یاد می‌آورد. جالب این است که حافظه‌ی همسرم در کارهای کوچکِ دیگر خیلی بهتر از من عمل می‌کند. حتما باید راهی باشد که من هم بتوانم وظایف کاری‌ام را مانند ترانه‌های موسیقی به راحتی به خاطر بیاورم. اصلا چطور می‌توانیم به آسانیِ به خاطر سپردن صدها و هزاران ترانه‌ی موسیقی، چیزهای دیگر را هم به خاطر بسپاریم؟ اگر شما هم مثل من هستید این مقاله را تا انتها بخوانید، چون چند پیشنهاد برای بهترشدنِ حافظه برای‌تان دارم.

انواع حافظه:

1. حافظه کوتاه مدت
2. حافظه حسی
3. حافظه فعال
4. حافظه دراز مدت

راه هایی برای بهتر عملکردن حافظه

۱. با تکرار، مفاهیم را در ذهن تان حک کنید

دلیل اینکه اکثر ما ترانه‌های موسیقی را به راحتی به خاطر می‌سپاریم، تمرین است. من همیشه اول ترانه‌‌هایی را که از آهنگ‌شان خوشم می‌آید، زمزمه می‌کنم. بعد به صورتِ ناخودآگاه اشعار را حفظ می‌شوم (هیچ‌وقت به صورت خودآگاه به خودم نگفته‌ام که باید ترانه‌ی به‌خصوصی را حفظ شوم، چون این کار خیلی عجیب است). بعد از اینکه بارها به آن گوش دادم و زمزمه‌اش کردم، آن را به اتاق «کارائوکه» شخصی خودم ، یعنی حمام می‌برم. در اصل، تمامی این مراحل همان تمرین هستند. اگر قرار است چیزی را به خاطر بسپاریم باید با چندین بار تکرار آن را ملکه‌ی ذهن‌مان کنیم. مثلا، اگر قبل از ترک خانه، باید سه کار مهم انجام دهید، آنها را به ترتیب خاصی تکرار کنید. «گاز، پنجره، چراغ‌ها» و آن‌وقت به طور طبیعی، قبل از اینکه خانه را ترک کنید، این سه مورد را چک خواهید کرد.

۲. برای حفظ‌کردنی‌ها، شعر بسازید

آسان‌ترین آهنگ‌ها برای به خاطر سپردن، کلمات هم‌قافیه هستند. خیلی از دوستان من ترانه‌های رَپ را به دلیل اینکه بیشترِ کلمات آنها هم‌قافیه هستند، بهتر از ترانه‌های معمولی که با ریتم موسیقی هماهنگ هستند، به خاطر می‌سپارند. بنابراین مهم این است که بدانید کدام روش برای شما بهتر جواب می‌دهد. مطالعات نشان داده‌اند که کلمات قافیه‌دار، بهتر در ذهن ما باقی می‌مانند، پس چرا کاری نکنیم که فهرستِ کارهای روزانه‌مان قافیه‌دار شود؟ اگر باید لیست خریدتان را به خاطر بسپارید، برایش یک شعر بسازید. مثلا، اگر باید خمیردندادن بخرید، می‌توانید ترانه‌ای بدین شکل درست کنید: «باید امروز بخرم خمیردوندون، تا بشم رها از جِرم دندون.»

۳. ارتباط دادن

درست مانند مرتبط کردن موارد زندگی روزمره به شعر و کلمات قافیه‌دار، ایجاد ارتباط با چیزهای مهم هم می‌تواند در به خاطر آوردن به ما کمک کند. تصور کنید مغز شبکه‌ای از بزرگراه‌هاست. برای رسیدن از نقطه‌ی «الف» به نقطه‌ی «ب»، باید به دنبال نشانه‌هایی بگردید که به شما بگویند، چه‌موقع، وقتِ پیچیدن است. هر‌چقدر نشانه‌ها و تابلوها در بزرگراه بیشتر باشند، احتمال اینکه آن را به خاطر بیاورید، بیشتر است. مثلا، اگر برای امتحان‌تان باید یک سری اطلاعات را حفظ کنید، ارتباط داددن آن اطلاعات به جایی که نشسته‌اید و حسی که در آن لحظه دارید می‌تواند کمک کند که راحت‌تر آنها را به یاد بیاورید. در مورد به خاطر آوردن ترانه هم همینطور است، ما آن را به آهنگ، ریتم، صدای خواننده و آلات موسیقی ارتباط می‌دهیم و بدین شکل راحت‌تر آن را به خاطر می‌سپاریم.

۴. علاقه

ترانه‌هایی که معمولا راحت‌تر به خاطر می‌آورم، آنهایی هستند که از نظر حسی روی من تأثیر می‌گذارند. من ترانه‌ها را به همراه حس، معنی، آهنگ و ریتم‌شان به خاطر می‌سپارم و همین برای به یاد آوردن آنها کافی است. پس اگر موضوعاتی هستند که باید به خاطر بسپارید، بهترین راه‌کار این است که به آنها علاقمند شوید یا اینکه آنها را به پدیده‌هایی که در شما ایجاد علاقه و اشتیاق می‌کنند، ارتباط دهید.

برای تقویت حافظه چه بخوریم؟

اول از همه غذای سالم بخوریم چنانچه استفاده از یک رژیم غذایی سالم و مناسب نه تنها برای جسمتان مفید است بلکه برای مغز و حافظه شما مفید است. خوردن میوه ها و سبزیجاتی که دارای مقداری آنتی اکسیدان هستند مثل توت ها، مرکبات، اسفناج، هویج، کلم بروکلی ، سیب زمینی شیرین و گوجه فرنگیمفید است.

ورزش و حافظه

ورزش با تحریک سلول های عصبی تولید آن را سرعت می بخشد ارتباطات آن را قوی تر و از آن در برابر صدمات محافظت می کند و به این ترتیب مغز شما با بهینه ترین ظرفیت ممکن کار خواهدکرد. پژوهش های بسیاری در مورد ارتباط ورزش و حافطه انجام شده است. در یکی از پژوهش ها یافت شده ورزش جریان خون را به سمت مغز بالا می برد و سرعت یادگیری و حافظه را افزایش می دهد.