معنی حیوانات در نقاشی کودکان

حیوانات نیز همچون دیگر عناصر موجود در نقاشی کودکان مفاهیم و معانی خاصی دارند. ترسیم حیوانات در نقاشی کودکان انعکاسی از دنیای درون و ناهشیار ذهن است. ترسیم حیوانات به نوعی امکان آزادسازی غرایز ناهشیار را فراهم می‌­کند. گاهی کشیدن حیوانات توسط کودکان در مقایسه با ترسیم شخصیت­‌های انسانی، واقعیت را بهتر و آسان­‌تر نشان می­‌دهد. حیوانات اهلی مانند مرغ و خروس، جوجه و گربه نشانه احساسات مهارشده و اجتماعی‌شده است. حیوانات وحشی مانند شیر، ببر، پلنگ و… در نقاشی کودکان گاهی نمادی از پرخاشگری و افسارگسیختگی است. مثلاً کودکان کتک‌کاری بین خواهر و برادر را در قالب ترسیم حیوانات وحشی نشان می­‌دهند.

مفهوم هر یک از حیوانات در نقاشی کودکان

خرگوش: نمادی از زیبایی، هوش، زرنگی و دوست داشتن است. معمولاً کودکان کسی را که خیلی دوست دارند و نسبت به او ترس و اضطرابی احساس نمی­‌کنند، به صورت خرگوش نقاشی می­‌کنند.

گربه: زیبا و دوست‌داشتنی و از طرفی آسیب‌رسان است. مانند همه حیواناتی که پوست نرم دارند، گربه نیز نمادی از گرایش کودک به ناز و نوازش است و به دلیل ملایمت و ظرافت دارای ارزشی زنانه نیز هست. اغلب دخترانی که به دنبال کسب هویت دخترانه هستند، در نقاشی خود گربه ترسیم می‌­کنند. گاهی گربه تضاد و تعارض را نیز نشان می­‌دهد.

سگ: مظهر وفاداری و یک شخص وفادار ولی ترسناک است. سگ حیوانی است که برای کودکان پاسداری و امنیت را تداعی می­‌کند. ترسیم سگ نیز گاه نمادی از ملاطفت، نوازش و مطیع بودن است ولی از طرفی ممکن است پرخاشگر شده یا گاز بگیرد. بنابراین اگر اغلب سگ در نقاشی کودکان دیده شود، می­‌تواند نشانه تقاضای مهر و محبت یا نوعی پرخاشگری پنهان باشد.

خرس: پرقدرت و قوی، باهوش، خشمگین و نشانه­‌ای از عدم دوست داشتن است و ترسیم آن در نقاشی نمادی از فردی خشن است.

آهو: زیبا و دوست‌داشتنی، نجیب و مظلوم است که باید از او حمایت شود. کودکی که خود را شبیه آهو نقاشی کند، احتمالاً نیاز به حمایت را تداعی می­‌کند.

پرندگان: زیبا و دوست‌داشتنی، غیرقابل دسترس و مورد علاقه هستند.

پرندگان سیاه و کلاغ: نمادی از ترس و اضطراب یا تهدید هستند. کلاغ نماد زشتی، خبرچینی و پیام‌آوری آسیب‌رسان است. اگر کودک فردی را به شکل کلاغ ترسیم کند یعنی او را دوست ندارد.

گنجشک و بلبل: شادی‌بخش است و دلچسب و زیبا. اگر کودک خود را به شکل گنجشک یا بلبل ترسیم کند یعنی حرف‌هایش شنیده می­‌شود و او را دوست دارند.

کبوتر: سمبل پاکی، صلح و دوستی است که نباید به او آسیب رساند.

عقاب و شاهین: سمبلی از زیبایی، قدرت و توانایی است. کودکانی که اغلب خود را به شکل عقاب ترسیم می‌­کنند، دوست دارند آن قدر قوی شوند تا از کنار افرادی که به آنها لطمه می­‌زنند و آنها را درک نمی­‌کنند، دور شوند. این کودکان احتمالاً در ارتباطات خود نوعی مشکل عاطفی یا رفتاری دارند.

شیر و ببر و پلنگ: سمبلی از قدرت، زیبایی و خشم که باید در برابر آنها از خود محافظت کرد. مثلاً اگر کودک اغلب پدرش را به شکل شیر نقاشی کند، نشانه آن است که احتمالاً از طرف پدر تنبیه می­‌شود.

مرغ و جوجه: زیبا ولی ضعیف هستند. مرغ و جوجه‌ها نمادی از چارچوب خانواده کودک است. کودکی که می­‌خواهد مورد نوازش یا حمایت قرار بگیرد، با جوجه‌ها همانندسازی می­‌کند. لانه به معنی کانون خانواده است که کودک در آن احساس لذت می­‌کند.

مار و کرم: نشانه‌ای از غرایز پنهانی یا دل­مشغولی­‌های جنسی هستند. اگر کودک فردی را اغلب به شکل مار ترسیم کند، احتمالاً نوعی سوءاستفاده جنسی را نشان می­‌دهد.

شغال: آسیب‌رسان است. شغال نمادی از وابستگی است.

میمون: سمبل شادی و نشاط و تیزهوشی است. زبر و زرنگ و زیرک است اما دوست‌داشتنی نیست.

ماهی: نمادی از فردی است که وابستگی زیادی به شرایطش دارد. ترسیم ماهی نشانه آرامش و شادی در محیط خانواده است. ماهی ممکن است نمادی از بیان مردانگی باشد. ترسیم ماهی بزرگ به شکل موشک، نمادی از احساسات عمیقی است که کودک توان ابراز و بیان آنها را ندارد.

کوسه: نماد خطر و پرخاشگری است. اگر کودک اغلب کوسه‌­ها را ترسیم کند، به نوعی پرخاشگری را به نمایش می‌­گذارد.

دلفین: شبیه به ماهی است. هوشمند و بانشاط است و بیانگر فردی است که به راحتی ارتباط برقرار می­‌کند.

خر، الاغ و قاطر: نماد پرطاقتی، صبوری و ساده‌لوحی است. فردی را تداعی می­‌کند که نادان و تابع افکار خودش است.

کانگورو: قوی و قابل اعتماد است. اگر کودک خود را شبیه به کانگورو ترسیم کند، نیاز و وابستگی به مادر را نشان می‌­دهد.

لاک‌پشت: سمبل درایت و اندیشمندی، صبوری و بردباری است. البته برای کودکان تداعی‌کننده فردی است که کُند عمل می­‌کند.

قو: زیبا و سمبل وقار و متانت است. کودکانی که اغلب قو ترسیم می­‌کنند، احتمالاً نوعی تنهایی و انزوا را به تصویر می­‌کشند.

عنکبوت: نمادی از مادری قدرتمند است.

زرافه: نزدیک، دوست‌داشتنی ولی مزاحم است. سمبل فردی است که بدون اجازه در کار دیگران دخالت می­‌کند.

شتر: نمادی از طاقت و فایده‌رسانی است اما در مواردی نمادی از آدم کینه­‌ای است.

گوسفند: پرفایده و مطیع، نشانه فردی است که هر چه در حقش اجحاف شود، باز هم سر خم می­‌کند.

کرگدن: قوی، زشت و غیرقابل دوست داشتن است. کودک اگر فردی را شبیه کرگدن بکشد یعنی او را دوست ندارد.

فیل: نمادی از قدرت، مهربانی و نجابت است.

سوسمار: سمبل زشتی، خشونت و آسیب‌زننده است. کودکی که فردی را به شکل سوسمار ترسیم کند، یعنی از سوی او تهدید می­‌شود.

حشرات: همگی موذی، آسیب‌رسان و بدجنس هستند، به جز پروانه که نمادی از زیبایی و دور از دسترس بودن است.