جملاتی برای تشویق کودکان به همراه مثال
تشویق در صورت استفاده صحیح، می تواند اثرات مثبتی داشته باشد. در اینجا 6 نوع اثبات شده از کلمات دلگرم کننده وجود دارد که می توانند کودکان را بدون اثرات جانبی منفی تشویق کنند.
تشویق ها معمولاً توسط والدین و معلمان استفاده می شوند. در صورت استفاده صحیح، این تشویق های دلگرم کننده می تواند تأثیرات مثبتی بر کودکان بگذارد. این امر به این دلیل است که تقویت مثبت می تواند کودک را مجبور به تکرار رفتار خوب کند. اما استفاده از این جملات دلگرم کننده برای کودکان همیشه انگیزه دهنده نیست. در حقیقت، استفاده نادرست می تواند نتیجه عکس داشته باشد.
مزایای استفاده از کلمات تشویق برای کودکان
در اینجا سه فایده استفاده از تشویق مناسب برای بچه ها را ذکر کرده ایم.
عزت نفس را بهبود می بخشد
مطالعات نشان داده است كه كلمات مثبت برای كودكانی كه دارای عزت نفس پایین هستند، سودمند است.
انگیزه را افزایش دهید
تحقیقات نشان داده اند که کلمات تشویقی باعث افزایش انگیزه ذاتی دانش آموزان می شوند. انگیزه ذاتی تحصیلی می تواند تمایل کودک به یادگیری را تحت تأثیر قرار دهد. در نتیجه، دانش آموزانی که انگیزه بالاتری دارند، دستاوردهای دانشگاهی بهتری دارند.
پشتکار را تقویت کنید
تشویق والدین برای بچه ها می تواند باعث تقویت درگیری و پایداری کودکان شود 4.
چگونه کودک را تشویق کنیم؟
اگر تشویق ها بسیار مفید هستند، آیا به این معنی است که شما باید بی وقفه تشویق کنید؟ روش های بسیاری برای تمجید از کودک وجود دارد، اما همه کلمات تشویقی با یکدیگر برابر نیستند. در صورت استفاده فراوان، برخی از انواع تشویق ها می توانند صدمات بیشتری ایجاد کنند.
بنابراین چگونه کودکان را بدون پیامد منفی تشویق کنیم؟
در اینجا 7 نکته در مورد استفاده از کلمات تشویقی برای بچه ها به صورت سازنده ارائه شده است.
1. صمیمانه و صادقانه تشویق کنید
تمجیدهای نادرست و بی موقع نه تنها ناکارآمد هستند بلکه می توانند مضر هم باشند. کلمات تشویقی که با دیدگاه خود کوک متناقض باشند ممکن است ناعادلانه تلقی شوند. این جملات تشویقی هنگامی بدتر می شود که خود کودکان هم می دانند لایق تشویق نبوده اند. چنین تشویق های غیرصادقانه می تواند به خود انتقادی کودکان و حتی خرابکاری های عمدی برای برطرف کردن این تعارض منجر شود.
تشویق عمیق یا بیش از حد نیز ممکن است ناعادلانه تلقی شود، ممکن است کودک اینگونه فکر کند: “من فرشته نیستم. من دیشب کارهایم را انجام ندادم.”
همچنین تمجید نکردن از کودکان به طور عمدی یا تشویق فقط برای تقویت یا دستکاری رفتار نیز ناعادلانه تلقی می شود.
مثال ها:
- تو یه نابغه ای! (“نبوغ؟ من از هر سؤال فقط یک سؤال رو نوشتم!”) سوال آخر که جواب دادی خیلی سخت بود!
- چه فرشته ای هستی! (“من یک فرشته ام؟! دیشب کارهای خونه رو انجام ندادم!”) خب عوضش کلوچه خودت رو با دوستت تقسیم کردی!
2. تشویق باید جزئی و توصیفی باشید
به جای اینکه سخنان ترغیب کننده کلی بگویید، کودکان را با استفاده از نظرات توصیفی و اختصاصی تشویق کنید. اشاره به جنبه خاصی از عملکرد کودک و توصیف اینکه چه رفتاری منجر به نتایج خوب شده است پیام های مثبتی برای کودکان است.
نظرات خاص و توصیفی نشان می دهد که به آن کار توجه کرده اید و واقعاً به آنها اهمیت می دهید. به نظر می رسد که آنها در ارتقاء رفتار مطلوب مؤثرتر هستند.
مثال ها:
- چه نقاشی عالی! من چون رنگ های مختلفی در این نقاشی استفاده کردی دوست دارم.
- آفرین! راه حلت برای این مسئله عالی بود! معلومه که باهوشی …
3. تشویق تلاش ها و فرایند، نه موفقیت یا توانایی
یکی از دلایلی که انسان باهوش ترین حیوان روی زمین است به این دلیل است که ما می خواهیم علت و تأثیر امور را بدانیم و درک کنیم. نحوه نسبت دادن وقایع، به نحوه تفکر و پاسخ به رویدادهای آینده تأثیر می گذارد.
هنگامی که کودکان برای تلاش هایشان در انجام یک کار مورد تشویق قرار می گیرند، یاد می گیرند که موفقیت را به تلاش های خود نسبت دهند. از آنجا که تلاش کیفیتی است که همه ما توانایی کنترل و بهبود آن را داریم، بنابراین این کودکان بیشتر در پی تلاش برای پیشرفت هستند.
این نوع تشویق به کودکان کمک می کند تا یک طرز فکر رشدیافته داشته باشند و به تمرین و مهارت های خود اعتقاد داشته باشند. چنین طرز تفکر می تواند انگیزه بچه ها، پایداری و لذت بردن را افزایش دهد.
این کودکان هنگام مواجهه با شکست، بر این باورند که شکست خورده اند زیرا به اندازه کافی تلاش نکرده اند. در صورت سخت تر شدن کار، این شکست قابل اجتناب است. بنابراین این بچه ها انگیزه دارند که دوباره امتحان کنند و تمایل به بهبود عملکرد خود دارند. آنها مقاومت و پایداری بیشتری دارند و وقتی شکست می خورند خرد نمی شوند.
از طرف دیگر، کودکانی که برای نتایجشان تشویق دریافت می کنند، موفقیت را به جای تلاش خودشان به توانایی هایشان نسبت می دهند. چنین تشویقی از روی کودکان تأثیر منفی می گذارد. تشویق برای نتایج خوب ممکن است کودکان را در تغییر هدف های خود در جهت دستیابی به نتیجه تحت تأثیر قرار دهد. آنها شروع به ارزیابی توانایی های خود از طریق عملکرد می کنند. به عنوان مثال، تمجید از کودک برای نمرات خوب ممکن است باعث شود که آنها بخواهند از طریق عملکرد خوب ثابت کنند که باهوش هستند. محققان دریافته اند که اگر کودکان اشتباه کنند و عملکرد خوبی نداشته باشند، احتمالاً این کودکان فرصت های یادگیری بالقوه با ارزش را نیز از دست می دهند. این کودکان فرصت یادگیری جدید را برای حفظ “ظاهر هوشمند” خود رد می کنند.
محققان دریافته اند: كودكانی كه بیشتر از سمت تلاششان تشویق دریافت می کنند، در تحصیلات دانشگاهی موفق تر عمل می کنند.
مثال ها:
- صحیح: چه پسر باهوشی! می بینم که در جمع کردن قطعات بسیار فعال هستی.
- صحیح: خیلی تلاشت ستودنیه!
- صحیح: استراتژی تو در حل این معما با جدا کردن رنگ ها بسیار عالی بود!
4. از تشویق مشروط خودداری کنید
جمله هایی مانند “خوب! من می دونم که تو می تونی بهتر انجام بدی.» به منظور ایجاد انگیزه در کودک برای تلاش بیشتر می تواند اثر منفی داشته باشد. هنگامی که تشویق به عنوان ابزاری جهت دهنده مورد استفاده قرار می گیرد، کودکان برداشتشان این است که تشویق به نتایج یا عملکرد خوب وابسته است.
جمله بالا به کودک این پیام را می دهد که نتیجه کارش درست نبوده و باید بهتر نتیجه بگیرد. کودکان در این موافع ابتکار و خلاقیت خود را کنار می گذارند تا صرفا ان کار را انجام دهند تا تشویق دریافت کنند.
مثال ها:
- غلط: من مطمئنم که دفعه بعد می تونی بهتر عمل کنی.
- صحیح: تو خیلی خوب عمل کردی ، همانطور که انتظار می رفت. تو خیلی خوب کار کردی
- غلط: اگر این کار رو ادامه بدی، من اعتقاد دارم که تو موفق می شی …
5. در تشویق، مقایسه نکنید
در بعضی مواقع مقایسه ها با شخص دیگری می تواند به ما انگیزه دهد. مشکل اینجاست که هنگام شکست نیز می تواند ما را به آتش بکشد.
وقتی خودتان را با یک همتای موفق تر مقایسه می کنید، چه حسی دارید؟ وقتی در مقایسه با او عملکرد خوبی داشته باشیم، به خود افتخار می کنیم و با انگیزه هستیم. اما وقتی شکست بخوریم، احتمالاً افسرده می شویم.
تشویق مقایسه ای، کودکان را در مقابل مشکلات آینده آسیب پذیر می کند. وقتی این بچه ها با مشکل روبرو می شوند، نسبت به کودکانی که بیشتر به خاطر تسلط بر کار خود تمجید می شوند، احساسات منفی، ناامیدی، اضطراب و درماندگی زیادی نشان می دهند. آنها مقاومت کمتری می کنند.
مانند تشویق مشروط، تشویق مقایسه ای نیز به کودکان می آموزد که پیروزی هدف است نه آموختن. این نگرش برنده گرایانه باعث کاهش انگیزه درونی کودکان به یادگیری یا غلبه بر شکست می شود. برای جلوگیری از شکست، بچه ها از ایجاد چالش ها جلوگیری می کنند.
- غلط: تو خیلی خوبی، درست مثل خواهرت.
- غلط: تو باهوش ترین فرد کلاسی!
6. از تشویق بیش از حد اجتناب کنید
کاربرد تشویق مثبت برای بچه ها، باعث تقویت اعتماد به نفس می شود، اما کاربرد بیش از اندازه تأثیرات منفی متعددی نیز دارد که والدین گاهی کارهای آسان نیز را تحسین می کنند.
تشویق برای کارهایی که به راحتی انجام می شود یا به خوبی انجام نشده، عادلانه نیست.تشویق بیهوده می تواند بر عزت نفس کودک تاثیر داشته باشد، هر دو چیز مثبت نیستند.
برای کودکانی که عزت نفس پایینی دارند، تمجید بیش از اندازه والدین به افزایش عزت نفس کودکان کمک می کند. به طور عادی، تمجید می تواند انگیزه و احساس خود ارزشی این کودکان را در مشکلات 25 کاهش دهد. ولی برای کودکانی که عزت نفس بالایی دارند، تحسین زیاد باعث کاهش عزت نفس نمی شود بلکه بیشتر خودشیفتگی را پرورش می دهد. کودکان خودشیفته نسبت به دیگران احساس برتری دارند.
7. غیرقابل پیش بینی باشید
ستایش یک شمشیر دو لبه است. برای جلوگیری از اثرات منفی، بهترین راه برای استفاده از تشویق استفاده از آنها به صورت خودجوش در زمانی که انتظار نمی رود است.
در تشویق متفا,ت باشید، گاهی یک نوشته می تواند از کارهای کودک تقدیر کند. همچنین می توانید فرزند خود را از نظر جسمی تشویق کنید، می توانید آنها را در آغوش بگیرید. عادت نکنید که هر عملی مثبت را تشویق کنید. مزایای تعریف و تمجید، وقتی قابل انتظار باشد از بین می رود. اگر تشویق به درستی انجام شود، می تواند یک نیروی انگیزشی و ابزار یادگیری بسیار قدرتمند برای کودکان باشد.
نمونه هایی از تشویق برای کودکان
در زیر لیستی از تشویق ها را نوشته ایم که می تواند در سه موقعیت خاص مورد استفاده قرار دهید.
کلمات دلگرم کننده و الهام بخش
- تبریک می گم! خیلی کارت عالی بود!
- تو با حل این مشکل به موفقیت نزدیکتر شدی.
- به خودت افتخار کن.
- پاسخت خیلی خلاقانه بود.
- چه راه حل خوبی گفتی!
- جواب منحصر به فرد تو این سوال رو میخکوب کرد.
- دیدم که خیلی سخت کار کردی
- وقتی خونه رو جمع می کردی خیلی مراقب بودی، آفرین!
- تو در زمان کار روی این پروژه تمرکز شگفت انگیزی داشتی.
کلمات تشویق برای تصمیم گیری خوب
- این کار بسیار سخاوتمندانه است
- تو خیلی دوست خوبی هستی
- ممنون از اینکه به خواهرت هستی
- سبک منحصر به فردتو دوست دارم.
- تو همچین قلب مهربانی داری.
- دلسوزی تو برای دیگران فوق العاده است.
- ایده هایی که مطرح کردی بسیار مناسب بود.
کلمات تشویق در اوقات مبارزه
- میزان یادگیری تو مهم است، نه برنده بودن
- تو از انجام این کار لذت بر! پیروزی هدف نیست.
- تو خیلی آموخته ای و می تونی از این دانش برای بهبود مهارت های خودت استفاده کنی.
- من تو رو همانطور که هستی دوست دارم.
- تسلیم نشدن و تمرین کردن بهترین صفات تو هستن.
- برنده شدن یا از دست دادن ثابت نمیکنه که تو چه کسی هستید!
- دلیل رفتن به مدرسه یادگیریه، نه صرفا قبول شدن در امتحان.
- به خودت ایمان داشته باش.
منابع:
Henderlong J, Lepper MR. The effects of praise on children’s intrinsic motivation: A review and synthesis. Psychological Bulletin. 2002:774-795. doi:10.1037/0033-2909.128.5.774