ایجاد رشد طبیعی جنسی
مادر و پدر، به عنوان اعضای تعیینکننده خانواده، نقشی مؤثر در پرورش رفتارهای فرزندان خود بر عهده دارند. ضروری است که والدین نسبت به رشد طبیعی جنسی کودک خود به عنوان یکی از ابعاد مهم رشد وی توجه داشته باشند و در هر دوره سنی با آگاهی نسبت به واکنشهای بهنجار آن دوره، نابهنجاری در رفتار کودک را تشخیص دهند و بر بهترین رفتار در این روند مسلط باشند که خود به کاهش نگرانی آنها کمک میکند.
روانشناسان بر این باورند که نوزاد یک موجود لذتطلب است که دائم به دنبال فعالیتهای لذتبخش از جمله شیرخواری، بو کردن و لمس کردن است تا جایی که برخی متخصصان اعتقاد دارند نوزاد یک «ارگان یا عضو جنسی» است.
در این سنین، کودکان نسبت به بدن خود کنجکاو هستند. عشق و اعتماد را از طریق لمس کردن و نگه داشته شدن یاد میگیرند. آنها با لمس فیزیکی و در آغوش گرفته شدن، یعنی کارهای غیرزبانی، این پیام را دریافت میکنند. نوزادان به این رفتارها که شکلدهنده و شروعکننده درک از جنسیت خود است، واکنش بسیاری نشان میدهند. خانوادهها از طریق شرایط جنسیتی، کودکان را تشویق به پذیرش نقش زن یا مرد بودن خود میکنند (بدین صورت که با دخترها و پسرها به صورت متفاوتی برخورد میشود). از زمان تولد نوزادان بدن خود و اندامهای جنسی را کاوش میکنند. آنها در ۳ تا ۵ ماهگی مدام به اندام تناسلی خود دست میکشند. این دست کشیدن طبیعی است چرا که نوزادان از این عمل لذت برده و آن را تکرار میکنند. در سنین نوزادی آلت تناسلی پسران حالتی استحکامی دارد (نعوظ) که آگاهانه نیست. دخترها نیز روان بودن واژینال دارند.
در سیر رشد طبیعی جنسی ، در حدود دو سالگی کودک نسبت به جنسیت خود شناخت پیدا میکند بدین معنا که اگر از او سؤال شود پسر است یا دختر میتواند پاسخ دهد. در این سنین جامعه به سرعت نقشهای جنسیتی را به آنها میآموزد؛ مانند اینکه چه کارهایی را نباید انجام دهند. طی زمانی که کودک به دنیا میآید، والدین شروع به خریدن اسباب بازیهای متفاوت برای دختران و پسران میکنند. حتی برخی والدین دکور اتاق کودک خود را قبل و بعد از تولد متناسب با دختر یا پسر بودن چیدمان میکنند. خانواده و بزرگسالان نقش بسیار مهمی در ایجاد نگرش در کودک نسبت به قسمتهای مختلف بدن و به صورت خاص اندام تناسلی ایفا میکنند. در این سنین، کودکان نیاز مبرم به اعتماد به نفس دارند و آن را در خود از طریق ارتباط با اعضای خانواده میسازند. بدین ترتیب، اعضای خانواده میتوانند اعتماد به نفس کودک را تقویت کنند یا اینکه آن را تخریب کنند. آنها در این دوران علاقمند به بدن دیگران هستند، بهخصوص بدن اعضای خانواده خود که از طریق لمس کردن کنجکاوی خود را بروز میدهند.
طبق آنچه در زمینه رشد طبیعی جنسی گفته شد، کودکان از ابتدای تولد به لحاظ جنسی رفتارهایی دارند که به طور طبیعی در اکثر کودکان در این سن مشهود است و جای نگرانی نیست.
توصیههایی به والدین در راستای رشد طبیعی جنسی کودک
ـ درباره اعضای مختلف بدن و کارکردهای هر یک توضیحات ساده و قابل فهمی به کودک بدهید. مثلاً: دهان و دندان برای خوردن غذا و چشمها برای دیدن است.
ـ کودک را در آغوش بگیرید و اجازه دهید علاقه و محبت شما را از این طریق درک کند. کودکان نیاز به تماسهای جسمی با اعضای خانواده خود دارند.
ـ به تدریج به فرزند خود تفاوت و خصوصی بودن برخی اندامهای بدنش را توضیح دهید. برای مثال بینی عضوی از صورت است و دست زدن به آن مانعی ندارد ولی آلت تناسلی اندامی خصوصی است و دیگران جز افراد خاص در شرایط خاص نباید به آن دست بزنند.
ـ چنانچه فرزندتان با کودک غیرهمجنس خودش بازی میکند و متوجه تفاوت جنسی خودش با او میشود، سعی کنید تفاوت دختر و پسر را خیلی ساده و راحت برایش توضیح دهید.
ـ به کودک یاد بدهید که اگر کودک دیگری قصد داشت آلت تناسلی او را ببیند، با مخالفت کردن و گفتن اینکه این قسمت از بدن من کاملاً خصوصی است، مانع از انجام این کار شود.
ـ چنانچه کودک درباره بارداری سؤالی پرسید، سعی کنید با ساده ترین عبارات و جملات جواب او را بدهید.
ـ تلاش کنید هنگامی که در مورد اعضای بدن صحبت میکنید، احساس شرمساری نداشته باشید.