مدل تصمیم گیری ویروم یتون

چگونه تصمیم گیری کنیم؟ چگونه از بین گزینه های مختلف بهترین گزینه را انتخاب کنیم؟ گاهی شما در مقامی هستید که باید مسئولیت تصمیم گیری به جای دیگران را نیز بپذیرید. همیشه نمی توان تصمیم گیری گروهی انجام داد، چرا که زمان بر و پرهزینه است. پس بهترین روش تصمیم گیری چیست؟

هر مدیری باید توانایی تصمیم گیری درست را داشته باشد. رویکرد سیستماتیک به تصمیم گیری، مانند رویکرد ویروم یتون (Vroom-Yetton) به شما کمک می کند تا بهترین تصمیم ممکن را بگیرید.

فهم مدل

مدل ویروم یتون به شما در تصمیم گیری صحیح و رهبری درست در وضعیتی که قرار دارید، کمک می کند. این مدل در ابتدا توسط ویکتور ویروم و فیلیپ یتون در سال 1973 در کتاب “رهبری و تصمیم گیری” مطرح شد.

هیچ مدل تصمیم گیری، برای همه موقعیت ها مناسب نیست. در حالی که مدل ویروم یتون فرایندهای مختلفی را ارائه می دهد که شما را به سوی بهترین انتخاب سوق می دهد. برای مثال اگر در موقعیتی سرعت و قاطعیت نیاز است، احتمالا انتخاب شما استبدادی بودن خواهد بود و اگر همکاری دیگران مورد نیاز است، روش انتخاب شما دموکراتیک خواهد بود.

محققان دریافتند، کسانی که از این مدل استفاده می کنند، کارآیی بیشتری دارند. سادگی مدل ویروم یتون به قدری است که از طبقه کارگر تا طبقه مدیر می توانند از آن استفاده کنند.

این مدل می تواند در موقعیت هایی که نیازمند تصمیم گیری سریع است مورد استفاده قرار گیرد. تنها با تمرین می توانید آن را به صورت یک امر اتوماتیک در بیاورید.

قبل از شروع استفاده از مدل، سه عامل را در نظر بگیرید:

کیفیت تصمیم: بعضی اوقات اتخاذ تصمیم درست بسیار حیاتی است و نیاز است تا از منابع مختلف اطلاعاتی استفاده کنید تا اطمینان حاصل کنید که تصمیم درست شما کیفیت لازم را دارد.

تعهد تیم: زمانی که تصمیم شما دیگران و تیم شما را نیز تحت تاثیر قرار می دهد، بهتر است از یک پروسه همکاری استفاده کنید. این امر کیفیت تصمیم را بهبود می بخشد و به احتمال زیاد سرعت آن را نیز افزایش می دهد.

محدودیت زمانی: زمانی که زمان برای اتخاذ تصمیم کوتاه نیست. شما باید زمان بیشتری صرف بررسی گزینه ها کنید و همچنین می توانید دیگران را نیز در تصمیم خود شریک کنید. اما اگر زمان محدود باشد، به احتمال زیاد باید بر اساس اطلاعات محدود دست به تصمیم گیری بزنید.

فرایند رهبری ویژه

شکل زیر مدل ویروم یتون را نشان می دهد. این مدل هفت سوال با پاسخ بله/خیر را مطرح می کند که شما برای پیدا کردن بهترین پروسه تصمیم گیری باید به آن پاسخ دهید.

همینطور که به سوالات پاسخ بله یا خیر می دهید راه خود را در این درخت تصمیم گیری پیدا می کنید، تا زمانی که به کد های A1، A2، C1، C2یا G2 برسید.

کدهای زیر نشان هنده پنج فرایند تصمیم گیری است که توسط مدل شرح داده شده است:

A1 (Autocratic)، خودکامه یا استبدادی: شما از اطلاعاتی که قبلا جمع آوری کرده اید استفاده می کنید بدون در نظر گرفتن نظر دیگران و تیم خود.

A2 (Autocratic)، خودکامه یا استبدادی: شما با تیم خود مشورت می کنید تا اطلاعات خاصی را برای تصمیم گیری بدست آورید.

C1 (Consultative)، مشورتی: شما تیم خود را از وضعیت مطلع می کنید و به طور جداگانه نظرات آنها را می شنوید. اما در نهایت شما تصمیم آخر را می گیرید.

C2 (Consultative)، مشورتی: شما تیم خود را گرد هم جمع می کنید تا به بحث و تبادل نظر بپردازند. اما باز شما هستید که تصمیم نهایی را اتخاذ می کنید.

G2 (Collaborative)، همکارانه: شما با تیم خود مشورت می کنید تا به یک اجماع گروهی برسید. نقش شما در این میان نقش تسهیل گرانه است و تصمیم نهایی با توافق همه گرفته می شود.

به طور کلی سبک مشورتی و همکارانه بهترین سبک تصمیم گیری در زمانی است که:

• برای حل مشکل به نظر دیگران نیاز دارید.
• مشکل را نمی توان به راحتی تعریف کرد.
• تصمیم اعضای گروه مهم است.
• زمان کافی برای اتخاذ تصمیم گروهی دارید.

به طور کلی سبک استبدادی زمانی مناسب است که:

• شما در مورد موضوع بیش از دیگران تخصص دارید.
• به تصمیم انفرادی اعتماد دارید.
• تیم شما، تصمیم شما را می پذیرد.
• زمان کمی در دسترس دارید.