اختلال دوقطبی، که همچنین اختلال افسردگی شیدایی نیز نامیده می شود، یک بیماری روحی است که با تغییرات شدید خلق همراه است. سایر علائم اختلال دوقطبی عبارتند از تغییر در انرژی و همچنین سطح فعالیت در فرد. در بیشتر موارد، اختلال دوقطبی می تواند باعث اختلال در فعالیت های روزانه شود. با تمام آنچه که ما در مورد اختلال دوقطبی می دانیم، هنوز بسیاری افسانه ها در مورد آن وجود دارد. افسانه هایی که بیشتر در مورد علائم بیماری اغراق کرده اند. در ادامه این مقاله از جعبه ابزار ذهنی حقایقی در مورد این اختلال آورده شده است.
اختلال دوقطبی قابل درمان نیست
اختلال دوقطبی یک بیماری مزمن روانی است که معمولاً نیاز به درمان بلندمدت دارد. گرچه ممکن است این بیماری به طور کامل «درمان» نشود، اما با مصرف منظم داروهای تثبیت‌کننده خلق و پیگیری درمان‌های روانشناختی، بسیاری از بیماران می‌توانند زندگی پایداری داشته باشند.
افرادی که داروهای خود را به صورت منظم مصرف می‌کنند، معمولاً کمتر دچار نوسانات خلقی شدید می‌شوند. اما قطع ناگهانی داروها یا عدم پیگیری درمان، می‌تواند باعث عود مجدد علائم شود و عملکرد فرد را در زندگی روزمره تحت تأثیر قرار دهد. از آنجا که اختلال دوقطبی ماهیتی غیرقابل‌پیش‌بینی دارد، پیوستگی در درمان دوقطبی نقش بسیار مهمی در حفظ کیفیت زندگی فرد ایفا می‌کند.
اختلال دوقطبی مانند افسردگی نیست
در حالی که اختلال دوقطبی شباهت هایی با افسردگی دارد، اما آنها یکسان نیستند. کسانی که از اختلال دوقطبی رنج می برند نوسانات خلقی دارند و افسردگی تنها قسمتی از این نوسانات است. شیدایی به قسمت های انرژی بالا اشاره دارد، در حالی که افسردگی به قسمت هایی از انرژی پایین اشاره دارد. اختلال دوقطبی و افسردگی هر دو اختلالات خلقی هستند، اما طبیعت و شدت آنها متفاوت است.
اختلال دوقطبی اغلب تشخیص داده نمی شود
در صورتی که فکر می کنید ممکن است به این اختلال دچار شده باشید بهتر است این نکته را بخاطر بسپارید. اختلال دو قطبی معمولا به عنوان افسردگی در زنان و اسکیزوفرنی در مردان تشخیص داده می شود. اگر خودتان فکر می کنید که اختلال دوقطبی دارید اما بیماری دیگری را تشخیص داده اند، بهتر است که با پزشک خود صحبت کنید. اطمینان حاصل کنید که تمام سوالات مربوطه از شما پرسیده می شود و به صحبت های شما خوب گوش می دهند.
هرکس می تواند به اختلال دوقطبی مبتلا شود؟
اختلال دوقطبی می‌تواند هر فردی را درگیر کند؛ فارغ از سن، جنسیت یا پیشینه خانوادگی. با این حال، علائم این بیماری معمولاً برای اولین‌بار در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه بیست زندگی ظاهر می‌شوند. البته در برخی موارد، کودکان یا حتی افراد سالمند نیز ممکن است به این اختلال دچار شوند.
تجربه اختلال دوقطبی برای هر فرد متفاوت است؛ چراکه نیازهای جسمی، روانی و احساسی بیماران می‌تواند متغیر باشد. نکته مهم این است که با وجود مزمن بودن این بیماری، با استفاده از داروهای مناسب و مراقبت‌های پزشکی و روانشناختی مستمر، می‌توان آن را به خوبی کنترل کرد.
بسیاری از افرادی که به اختلال دوقطبی مبتلا هستند، با کمک درمان منظم، حمایت خانواده و سبک زندگی سالم، می‌توانند زندگی پربار، موفق و رضایت‌بخشی داشته باشند.
هیچ آزمایش خون یا اسکنی برای اختلال دوقطبی وجود ندارد
تنها راه به دست آوردن یک تشخیص مناسب برای اختلال دو قطبی این است که به یک روانپزشک یا روانشناس متخصص در زمینه اختلالات خلقی مراجعه کنید. گفته شده است که هیچ اسکن MRI یا اشعه ایکسی وجود ندارد که نشانه ای از اختلال دوقطبی را نشان دهد. می توان از روش هایی برای دیدن کارکرد مغز در طول نوسانات خلقی استفاده کرد اما این روش ها هم بعد از تشخیص مورد استفاده قرار می گیرند. اختلال دوقطبی نشانه هایی دارد که در رفتار و شناخت فرد نمایان می شود، هرچند که نشانه ها و علائم بسیار متفاوت است و به صوزت یک طیف متنوع است و صرفا می توان از تست اختلال دوقطبی برای تشخیص برخی نشانه ها استفاده کرد.
نوسانات خلق طبیعی است
تفاوت بین تغییرات خلقی روزانه و نوسانات خلقی مربوط به اختلال دو قطبی، به میزان شدت آن است. گرچه برخی موارد وجود دارند که با وجود نوسانات شدید خلق تشخیص اختلال دوقطبی گذاشته نمی شود. در ADHD و حاملگی با تغییرات شدید خلق و خو مواجه می شویم. اگر فرد مبتلا به ADHD در حال درمان باشد اما نوسانات شدید همچنان وجود داشته باشند، ممکن است تشخیص ثانویه ای برای آن در نظر بگیریم. در بارداری بعد از متعادل شدن هورمون ها این تغییرات به حالت اولیه بر می گردند.
سه نوع اختلال دوقطبی وجود دارد
نوع یک اختلال دوقطبی دارای حداقل یک قسمت شیدایی (مانیا) و یک حالت افسردگی است. این نوع بسیار جدی است و به درمان فوری نیاز دارد. در این نوع حداقل یک دوره شیدائی به مدت یک هفته وجود دارد.اگرچه بیشتر مبتلایان دوره افسردگی را هم تجربه می‌کنند ولی بعضی از انها فقط دوره شیدائی را تجربه می‌کنند. دوره های شیدایی بدون درمان بین ۳ تا ۶ ماه به طول می‌انجامند.دوره‌های افسردگی در صورتی که مداوا نشوند ۶-۱۲ ماه ادامه پیدا می‌کنند.
در اختلال دو قطبی نوع دو بیش از یک دوره افسردگی شدید وجود دارد. در صورتی که شدت خلق شیدایی کم است. این نوع شیدائی خفیف (هیپومانیا) نامیده می‌شود.
اختلال خلق ادواری (سیکلوتایمیا) سومین نوع اختلال دوقطبی است. این نوع با چرخه های شیدائی خفیف و افسرده خویی یا افسردگی مداوم، مشخص می شود.
سابقه و تاریخچه خانوادگی تضمین کننده تشخیص برای شما نیست
ژنتیک نقش مهمی در ظهور اختلال دو قطبی دارد، اما صد در صد نیست. مطالعات نشان داده اند که عوامل محیطی و شرایط تنش زا نیز تشخیص اختلال دوقطبی را تحت تاثیر قرار می دهند. در برخی مطالعات، مشخص شد ممکن است که یکی از فرزندان دارای علائم اختلال دو قطبی باشد در حالی که فرزند دیگر هیچ علائمی ندارد.
دوره شیدایی همیشه سرگرمی و بازی نیست
گاهی اوقات به نظر می رسد که شیدایی مانند یک مهمانی بزرگ است که در آن فرد مبتلا فقط در حال شادی کردن است. در حالی که در برخی موارد این حالات ممکن است باشد، اما این یک واقعیت جهانی برای همه مبتلایان نیست. در واقع، در بسیاری از موارد شیدائی در اختلال دوقطبی، تحریکات شدید، کج خلقی و علائم روان پریشی ظاهر می شود. در شیدایی ناشی از روان پریشی، فرد مبتلا ممکن است فکر کند فرد بسیار مشهور و پولداری است. این امر ممکن است باعث بروز رفتارهای پر خطر در آنها شود.
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ذاتا برای خود یا دیگران خطرناک نیستند
این واقعیت با نوعی احتیاط همراه است. افراد مبتلا به اختلال دو قطبی که تحت درمان هستند، به ندرت به خود و دیگران آسیب می رسانند. مطالعات نشان داده است که افرادی که مبتلا به اختلال دو قطبی و سایر بیماری های روحی هستند، احتمال بیشتری دارد به اهداف خشونت یا سایر جرایم تبدیل شوند. هر چند کسانی که درمان نمی شوند، می توانند کمی بیشتر غیر قابل پیش بینی باشند.
اگر فکر می کنید ممکن است از اختلال دوقطبی رنج ببرید، لطفا با پزشک یا متخصص بهداشت روان مشورت کنید. آنها می توانند شما را به سمت یک زندگی کامل و شاد هدایت کنند.
