تست رورشاخ، آزمون فرافکن لکه ها

تست لکه جوهر رورشاخ نوعی ارزیابی تصویری یا تست روانشناسی است که در آن آزمودنی ها به 10 تصویر لکه جوهر مبهم نگاه می کنند و آنچه را که در هر کدام می بینند توصیف می کنند.

در تست لکه جوهر رورشاخ، از فرد خواسته می شود آنچه را که در تصاویر مبهم لکه جوهر می بیند، توصیف کند. سپس درمانگر پاسخ های فرد را تفسیر می کند. این آزمون فرافکن اغلب در فرهنگ عامه ظاهر می شود و اغلب به عنوان راهی برای آشکار کردن افکار، انگیزه ها یا خواسته های ناخودآگاه یک فرد به تصویر کشیده می شود.

تاریخچه تست لکه جوهر رورشاخ

یکی از بازی های مورد علاقه هرمان رورشاخ در دوران کودکی، Klecksography بود که شامل ایجاد لکه های جوهر و ساختن داستان ها یا شعرهایی در مورد آنها می شود. او به قدری از این بازی لذت می برد که دوستان مدرسه اش به او لقب «کلکس» (Klecks) دادند که کلمه آلمانی «لکه جوهر» است.

علاقه او به لکه های جوهر تا بزرگسالی ادامه یافت. رورشاخ هنگام کار در یک بیمارستان روانپزشکی متوجه شد که بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی به این لکه ها متفاوت از بیماران با تشخیص های دیگر پاسخ می دهند. او شروع به این سوال کرد که آیا می توان از لکه های جوهر برای ایجاد پروفایل برای اختلالات روانی مختلف استفاده کرد.

بنابراین، رورشاخ با الهام از بازی مورد علاقه خود در دوران کودکی و مطالعاتش درباره نمادگرایی رویایی زیگموند فروید، رویکردی سیستماتیک برای استفاده از لکه‌های جوهر به عنوان ابزار ارزیابی ایجاد کرد.

رورشاخ اولین کسی نبود که پیشنهاد کرد که تفسیر یک فرد از یک صحنه مبهم ممکن است جنبه های پنهان شخصیت آن فرد را آشکار کند. آلفرد بینه همچنین ایده استفاده از لکه‌های جوهر را به عنوان راهی برای آزمایش خلاقیت آزمایش کرد و در ابتدا برنامه‌ریزی کرد که لکه‌های جوهر را در تست‌های هوش خود قرار دهد.

موارد استفاده از تست لکه جوهر رورشاخ

آزمون رورشاخ در روان‌درمانی و مشاوره استفاده می‌شود، البته نه به اندازه گذشته. پزشکان از آن برای به دست آوردن اطلاعات کیفی در مورد بیماران خود از جمله شخصیت، عملکرد عاطفی و الگوهای فکری آنها استفاده می کنند. نتایج به‌عنوان سکوی پرشی برای بحث بیشتر در مورد موضوعاتی که ظاهراً نشان می‌دهند عمل می‌کند. در واقع، روانشناسان زمانی از رورشاخ برای تشخیص بیماری های روانی مانند اسکیزوفرنی استفاده کردند.

به همین ترتیب، سازمان‌ها از این آزمون برای سنجش ویژگی‌هایی مانند خلاقیت، هوش و خلق و خو و ارزیابی مناسب بودن برای استخدام، پذیرش در سازمان‌ها و تایید پذیرش استفاده می‌کنند.

اجرای تست لکه جوهر رورشاخ

10 لکه جوهر رسمی وجود دارد که هر کدام روی کارت های سفید جداگانه چاپ شده اند. پنج لکه جوهر سیاه و خاکستری هستند. دو سیاه، خاکستری و قرمز هستند. و سه رنگ بدون رنگ مشکی هستند.

در طول تست، روانسنج در کنار شما می نشیند. این به آنها کمک می کند آنچه را که می بینید بنویسد. آزمون شامل مراحل خاصی است:

ارائه: روانسنج هر بار یک کارت به شما نشان می دهد و از شما می پرسد: “این چه چیزی ممکن است باشد؟”

پاسخ: شما آزاد هستید که تصویر مبهم را هر طور که می خواهید تفسیر کنید. می توانید هر چقدر که دوست دارید برای تفسیر هر کارت صحبت کنید و می توانید هر تعداد که می خواهید پاسخ دهید. همچنین می‌توانید کارت‌ها را در هر موقعیتی، چه برعکس و چه به پهلو، نگه دارید.

ضبط: روانسنج شما هر آنچه را که می گویید، هر چقدر هم که بی اهمیت باشد، ضبط می کند. آنها زمان صرف شده برای هر پاسخ، موقعیتی که کارت در آن نگه داشته می شود، عبارات احساسی شما و غیره را در طول آزمون یادداشت می کنند.

تأیید: هنگامی که یک بار تمام لکه های جوهر را مرور کردید، روانسنج برای بار دوم هر لکه جوهر را بررسی می کند. هدف از این کار به دست آوردن اطلاعات جدید نیست، بلکه کمک به روانسنج شما برای مطمئن شدن است. آنها از شما می خواهند که مشخص کنید آنچه را که در ابتدا دیده اید کجا می بینید و چه ویژگی هایی آن را شبیه به آن می کند.

تست لکه های جوهر رورشاخ به طور متوسط، حدود 1.5 ساعت طول می کشد تا آزمون را اجرا کنید و نمره گذاری شود.

نمره گذاری در آزمون لکه جوهر رورشاخ

مفسران آزمون رورشاخ بهنگام تجزیه و تحلیل پاسخ‌ها به لکه‌های جوهر دقیقاً به دنبال چه چیزی هستند؟ محتوای واقعی پاسخ ها یک چیز است، اما عوامل دیگری نیز ضروری هستند.

محتوا

محتوا به نام یا کلاس اشیاء مورد استفاده در پاسخ های شما اشاره دارد. برخی از مطالب رایج عبارتند از:

کل انسان (H): شکل کامل انسانی.

جزئیات انسانی (Hd): شکل ناقص انسان (مثلاً یک پا) یا یک فرم کامل بدون قسمتی از بدن (مثلاً فردی بدون سر).

جزئیات انسانی (تخیلی یا اسطوره‌ای؛ Hd): یک شخصیت داستانی یا اسطوره‌ای انسانی ناقص (مانند بال‌های یک فرشته).

جزئیات حیوان (تبلیغ): شکل حیوانی ناقص (مثلاً سر گربه، پنجه خرچنگ).

جنسی (Sx): هر چیزی که مربوط به اندام های جنسی، فعالیت های جنسی یا تولید مثل جنسی باشد (مانند رابطه جنسی، سینه ها).

طبیعت (Na): هر چیز نجومی یا مربوط به آب و هوا (مانند خورشید، سیارات، آب، رنگین کمان).

برخی از پاسخ ها بسیار رایج هستند، در حالی که برخی دیگر ممکن است بسیار منحصر به فرد باشند. پاسخ های بسیار غیر معمول قابل توجه هستند زیرا ممکن است نشان دهنده اختلال در الگوهای فکری باشند.

محل

شناسایی محل پاسخ شما یکی دیگر از عناصر امتیازدهی در سیستم رورشاخ است. مکان به این اشاره دارد که چه مقدار از لکه جوهر را برای پاسخ به سؤال استفاده کرده اید.

“D” اگر قسمتی از لکه که معمولاً توصیف می شود استفاده شده باشد.

“Dd” اگر از جزئیات غیرمعمول توصیف شده یا غیرمعمول استفاده شده باشد.

“S” اگر از فضای سفید در پس زمینه استفاده شده است.

“W” اگر از کل لکه جوهر برای پاسخ به سوال استفاده شده باشد.

عوامل تعیین کننده

کدگذاری تعیین کننده یکی از پیچیده ترین ویژگی های امتیاز دهی رورشاخ است. اینجاست که روانسج دلایلی را در نظر می گیرد که چرا این مسائل را می بینید. چه ویژگی های لکه جوهر به تعیین پاسخ شما کمک کرد و چگونه؟

شش دسته کلی از عوامل تعیین کننده لکه جوهر وجود دارد که می توانید به آنها پاسخ دهید:

• رنگ
• فرم
• جنبش
• جفت ها
• بازتاب ها
• سایه زدن

به عنوان مثال، اگر به دلیل رنگ قرمز، گلی را در کارت 8 مشاهده کردید، آزمایشگر شما ممکن است آن پاسخ را به عنوان تعیین کننده رنگ کدگذاری کند.

هر دسته دارای زیرمجموعه های خاص خود است و حداقل 26 کد تعیین کننده وجود دارد. بیش از یک تعیین کننده را می توان در یک پاسخ استفاده کرد.

تفسیر تست لکه جوهر رورشاخ

تفسیر رکورد رورشاخ یک فرآیند پیچیده است. نیاز به دانش زیادی در مورد پویایی شخصیت به طور کلی و همچنین تجربه قابل توجهی با روش رورشاخ دارد.

علاوه بر نمرات رسمی، تفسیر رورشاخ همچنین مبتنی بر رفتارهای نمایش داده شده در طول آزمون، الگوهای نمرات در میان پاسخ‌ها، مضامین منحصربه‌فرد یا ثابت در پاسخ‌ها، و ادراکات منحصربه‌فرد یا خاص است.

پاسخ نسبتاً سریع ممکن است نشان دهنده آرامش با دیگران و راحت بودن در روابط اجتماعی باشد. با این حال، یک پاسخ تاخیری ممکن است نشان دهد که فرد با تعاملات اجتماعی دست و پنجه نرم می کند.

انتقادات از آزمون لکه جوهر رورشاخ

رورشاخ علیرغم محبوبیتش، آزمونی بحث برانگیز است. بسیاری از انتقادها بر نحوه نمره گذاری آزمون و اینکه آیا نتایج ارزش تشخیصی دارند یا خیر

سیستم های امتیاز دهی چندگانه

قبل از سال 1970، 5 سیستم امتیازدهی وجود داشت که به قدری متفاوت بودند که اساساً پنج نسخه مختلف از آزمون را نشان می دادند. در سال 1974، جان اکسنر یک سیستم امتیازدهی جدید جامع منتشر کرد که قوی ترین عناصر سیستم های قبلی را ترکیب می کرد. سیستم امتیازدهی Exner اکنون رویکرد استانداردی است که در مدیریت، امتیازدهی و تفسیر آزمون رورشاخ استفاده می شود.

با این حال، برخی کارشناسان هشدار می‌دهند که از آنجایی که سیستم امتیازدهی Exner حاوی خطاهایی است، پزشکان ممکن است مستعد تشخیص بیش از حد اختلالات روان‌پریشی باشند، اگر به شدت به سیستم Exner متکی باشند.

فاقد قابلیت اطمینان

یکی دیگر از انتقادات کلیدی رورشاخ این است که قابلیت اطمینان ندارد. قابلیت اطمینان به این معنی است که شما بدون توجه به اینکه چه کسی در آزمون نمره می‌دهد، همان نتایج را بگیرید. امتیازدهی به شدت به تفسیر آزمونگر بستگی دارد. به همین دلیل، دو آزمونگر می‌توانند هنگام بررسی پاسخ‌های یک فرد به دو نتیجه کاملاً متفاوت برسند.

اعتبار ضعیف

علاوه بر انتقاد اولیه از سیستم‌های امتیازدهی ناسازگار، مخالفان اعتبار آن را ایراد می‌گیرند. در این صورت آیا رورشاخ می تواند ویژگی های شخصیتی و عملکرد عاطفی شما را به درستی ارزیابی کند؟

متأسفانه، پاسخ یک نه قاطع است. تحقیقات نشان می‌دهد که رورشاخ اغلب قادر به تشخیص دقیق اکثر اختلالات روان‌شناختی، از جمله افسردگی، اضطراب، یا اختلالات شخصیتی نیست.

از آنجا که همه این مسائل، در سال 1999، چندین روانشناس توصیه کردند که استفاده از این تست برای اهداف بالینی و پزشکی قانونی متوقف شود – حداقل تا زمانی که تحقیقات بیشتر اعتبار واقعی آن را مشخص کند.

آیا رورشاخ هنوز استفاده می شود؟

امروزه، برخی از روانشناسان رورشاخ را صرفاً به عنوان یادگاری از گذشته روانشناسی، شبه علمی همتراز با فرنولوژی رد می کنند. با این حال، اگرچه تست لکه جوهر ممکن است ابزار کاملی نباشد، اما همچنان به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد، به ویژه برای تشخیص اسکیزوفرنی – که هدف اولیه رورشاخ برای این آزمایش بود.

منبع:

1. American Psychological A
2. ssociation. APA Psychological Test Collection.
3. Wood JM, Lilienfeld SO, Nezworski MT, Garb HN, Allen KH, Wildermuth JL. Validity of Rorschach Inkblot scores for discriminating psychopaths from nonpsychopaths in forensic populations: A meta-analysis. Psychological Assessment. 2010;22(2):336-349. doi:10.1037/a0018998
4. Exner JE Jr. The Rorschach: A Comprehensive System. Vol 1. 1st ed. Wiley; 1974.
5. Mukheriee, T, Chatterjee, S. Revisiting the Rorschach Controversy: The Rorschach Test- A Ghost of the Past or a Bearer of further promise?. SIS Journal of Projective Psychology & Mental Health. 2019;26(2):118-127.
6. Wood JM, Lilienfeld SO, Garb HN, Nezworski MT. The Rorschach test in clinical diagnosis: a critical review, with a backward look at Garfield (1947). J Clin Psychol. 2000;56(3):395-430; discussion 431-434. doi:10.1002/(sici)1097-4679(200003)56:3<395::aid-jclp15>3.0.co;2-o
7. Mihura JL, Meyer GJ, Dumitrascu N, Bombel G. The validity of individual Rorschach variables: systematic reviews and meta-analyses of the comprehensive system. Psychol Bull. 2013;139(3):548-605. doi:10.1037/a0029406
8. Garb HN. Call for a Moratorium on the Use of the Rorschach Inkblot Test in Clinical and Forensic Settings. Assessment. 1999;6(4):313-318. doi:10.1177/107319119900600402