تربیت جنسی نوجوانان
تربیت جنسی فرزندان یکی از وظایف بسیار مهم والدین است. نقش والدین در شکل دهی هویت جنسی یکی از اساسی ترین و در عین حال دشوارترین وظایف والدگری است که سهم بزرگی در آینده فرزندان ایفا می کند. تجربه نشان داده است چنانچه پاسخ والدین به سوالات و پرسش های فرزندشان طبیعی، متناسب با سن، آگاهانه و علاست، خطر منحرف شدن ذهن کودکان و نوجوانان نسبت به مسائل جنسی کاهش می یابد. چرا که کنجکاوی کودکان ابتدا جنبه شناختی دارد، اما اگر برخورد والدین توام با سرکوب، تنبیه و ممنوعیت باشد، ممکن است این کنجکاوی معمولی جنبه ناسازگارانه پیدا کند.
تربیت جنسی در نوجوانی
انسان موجودی است که از ابتدای تولد تا دوران نوجوانی، بلوغ و بزرگسالی کنجکاوی جنسی دارد. تجربه نشان داده است که آگاهی از بدن، تحوه کارکرد آن و دستگاه تولید مثلی باعث می شود نوجوان درک بهتری از مفهوم جنسیت و بدن خود داشته باشند و با هویت محکم تری نوجوانی را پشت سر گذارند. چنانچه کودکان و نوجوانان اطاعات لازم را از منابع سالم دریافت نکنند، از آنجا که کنجکاوی بخش لاینفک وجود آنهاست، برای کسب اطلاعات به دنبال منابع دیگری از جمله دوستان، اینترنت و . . . می روند که معمولا این منابع صلاحیت لازم را ندارند و چه بسا اطلاعات غلط و نامناسبی را در اختیار آنها قرار دهند که لزوما منطبق بر ارزش ها و فرهنگ خانواده نباشد. از آنجایی که آموزش های اولیه پایدارند اصلاح این اطلاعات کار بسیار سختی است. از این رو باید والدین آموزش جنسی فرزند خود را برای اطمینان از رشد سالم آنها تا بلوغ کامل رهبری کنند.
با این وجود، صحبت در مورد مسائل جنسی و جنسیت معمولا برای والدین دشوار است. البته قدری شرم و حیا طبیعی است. اما فریبکاری، سرکوب و خجالت بیش از حد باعث ایجاد کنجکاوی بیشتر، احساس گناه و یا حتی تنفر در کودک یا نوجوان می شود.
برای آموزش جنسی بهتر است که اموری به کودک آموخته شود که بر اساس سن مورد نیاز و بر اساس موضوع مورد علاقه و تمایل اوست نه آن چیزی که مورد علاقه بزرگسالان است. آموزش جنسی به هیچ وجه نباید به تاخیر افتد بلکه باید اطلاعات و آگاهی کودک و نوجوان همزمان با احتیاجات اجتماعی و رشد او پیش برود. والدین حتما باید از قبل کسب اطلاع کرده باشند تا بدون انحراف جنسی در فرزندشان پاسخگوی سوالات جنسی و آموزش او باشند. آنها باید دغدغه خاطر نوجوان را با برخورد صحیح و منطقی کاهش دهند تا او بتواند خود را با شرایط جدید تطبیق دهد. نوجوان سعی دارد تا جایی که ممکن است اطلاعات لازم را به دست آورد، والدین نباید با شنیدن یا دیدن چیزهایی از فرزند خود نگران شوند و این عمل او را غیر اخلاقی تلقی کنند. این کشش و هیجانات و علاقه به امور و اطلاعات جنسی طبیعی است و تا مرحله ازدواج و تشکیل خانواده ادامه پیدا می کند.
در آموزش جنسی باید در نظر داشته باشیم: از آنجایی که تغییر نگرش در سنین بالاتر خیلی مشکل است؛ اولا ما از طریق آموزش زمینه را برای شکل دهی نگرش فراهم می‌کنیم. منظور از شکل دهی نگرش، این است که افراد بدانند که سلامت جنسی بخشی از بهداشت روانی است. نکته دوم، این است که در هر مرحله‌ای باید بخشی از مسایل را آموزش داد تا آموزش یک روند و سیر طبیعی پیدا کند. اگر یک دفعه این آموزش‌ها بخواهد هجوم بیاورد، فرد مشکل پیدا می‌کند. نکته سوم، اینکه در آموزش مسایل جنسی قرار نیست که ما فقط به بحث رابطه جنسی بپردازیم. مسایل پیرامونی مثل حریم خصوصی، بهداشت جنسی، پرهیز از تجاوز و رابطه جنسی هم بخشی از تربیت جنسی است که در برخی از موارد باید از سنین پایین‌تر به آن پرداخته شود.
نبودن کانون گرم خانوادگی و کمبود محبت، بی ثباتی و درگیری خانوادگی و بی کفایتی والدین برای راهنمایی فرزندان علاوه بر وجود وسائل، کتاب ها و سی دی های تحریک کننده از عواملی هستند که باعث انحرافات جنسی در نوجوان می شوند.
والدین برای برخورد مناسب، سازنده و به موقع با فزرند خود باید خودشان با مراحل رشد جنسی کودکان و نوجوانان آشنا باشند. آموزش های شتابزده به اندازه آموزش های با تاخیر می توانند مخرب باشند. باید مراقب محرک های جنسی مانند فیلم، آهنگ، بازی های کامپیوتری با محتوای جنسی و یا حتی انیمیشن هایی که مخاطب آنها بزرگسالان هستند باشند و با سهل انگاری کودک را در معرض محرک های جنسی قرار ندهند، چرا که کودکان در سنین کم توانایی تحلیل و شناخت روابط جنسی مانند آنچه که در دنیای بزرگسالی اتفاق می افتد را ندارند و ممکن است با استرس و مشکل در پردازش مواجه شوند.
آموزش جنسی طیف خیلی گسترده‌ای است كه از دوران کودکی شروع می‌شود، به نوجوانی سپس جوانی و ازدواج می‌رسد، پس از بچه‌دارشدن هم ادامه پیدا می‌كند و حتی در سنین پیری و میانسالی هم آموزش‌های مخصوص این دوران وجود دارد. نكته مهم این است كه هریك از این مراحل سنی، آموزش‌های خاصی دارد كه برای آن سن طراحی شده است یعنی جای بعضی آموزش‌ها در پیش دبستانی و دبستان است. از جمله اینکه در این سن، بچه‌ها باید به تدریج حریم‌ها را یاد بگیرند و اجازه ندهند که هر کسی لمسشان کند. این موارد را باید در قالب‌های جذاب و متناسب با سن کودک یا نوجوان به وی آموزش داد؛ مثلا برای کودک باید از شیوه‌هایی مانند نمایش، داستان، بازی‌های عروسکی استفاده کرد. در كشورهای پیشرفته نیز آموزش‌های جنسیتی را از دوران ابتدایی شروع می‌كنند. مثلا برای بچه‌ها، گل‌ها را مثال می‌زنند كه نر و ماده دارند، بینشان لقاح انجام می‌شود و گل تازه‌ای به‌وجود می‌آید. بعد كم‌كم كه بچه‌ها بزرگ‌تر می‌شوند، جانوران را برایشان مثال می‌زنند و با افزایش سن، شروع می‌كنند به آموزش رسمی جنسی، یعنی متناسب با افزایش سن افراد، آموزش‌ها را گسترش می‌دهند نه اینكه از همان اوایل کودکی تمام مسائل جنسی و آمیزشی را توضیح دهند.
زمانی که فرزندان به سن دبیرستان و بلوغ می رسند، دانش جنسی به طور مستقیم برای آنها مطرح می شود که شامل مواردی مانند آموزش مهارت‌های ارتباطی، مثل مهارت برقراری رابطه با جنس مخالف، راه‌های ارضای صحیح نیازهای عاطفی و تهدیدهای موجود در این زمینه می‌باشد.
چگونه سر صحبت را باز کنیم یا چطور صحبت کنیم؟
معمولا کودکان در طول رشد خود سوالاتی در مورد به دنیا آمدن، بهداشت جنسی و یا حفاظت از اندام های جنسی می پرسند. از آنجایی که تربیت جنسی وظیفه والدین است چنانچه با افزایش سن کودک یا نوجوان شما هیچ سوالی نپرسید وظیفه شماست که سر بحث را باز کنید و متناسب با سن فرزندتان به او آگاهی دهید. فضای شوخی و طنز، هرچند از فشار روانی موجود بر والدین ونوجوانان می‌کاهد، اما جدیت مباحث و هدف آموزشی آن را هم زیر سوال می‌برد، ضمن اینکه فضا را مستعد حرمت‌شکنی و پرده‌دری می‌کند، بنابراین در انتخاب کلمات باید دقت زیادی کرد، بهتر این است که والدین از واژه‌های علمی استفاده کنند و برای قابل درک بودن آنچه می‌گویند از برخی تجربیات و احساسات مثبت خود درباره ظهور اولین نشانه‌های بلوغ بگویند. هر چه سن کودک کمتر باشد باید با او عینی تر صحبت شود که برای او قابل درک باشد. گاهی والدین نسبت به تربیت جنسی از دوران کودکی جبهه دارند، زیرا موضوع را از دید خود و با پیچیدگی های بزرگسالی می بینند. در حالیکه کودکان بسیار ابتدایی به قضیه نگاه می کنند و با استدلالات ساده قانع می شوند و والدین قادرند با گفتن حقایقی ساده به سوالات آنها پاسخ دهند.
با رسیدن به سن نوجوانی آموزش مسائل جنسی با جزئیات بیشتری صورت می گیرد و برای بسیاری از والدین سخن گفتن درباره این مسائل و پاسخگویی به سوالات جنسی نوجوانان سخت تر می شود، برخی از آنها هنگام راهنمایی کردن فرزندانشان خود را در تنگنا می بینند و در مورد اینکه چه چیزی را باید بگویند یا نگویند دچار تردید می شوند. به همین دلیل فاصله ای بین والدین و فرزندان ایجاد شده که موجب شرم و خجالت فرزندان از پرسشگری در این حوزه مهم در دوران بلوغ می شود و ناچار نوجوانان از طریق منابع دیگری همچون دوستان، کتاب های مرتبط با بهداشت جنسی، فیلم ها، اینترنت و هر منبعی که حاوی اطلاعات درست یا غلط درباره مسائل جنسی است به دنبال پاسخ سوالاتشان می گردند. توجه داشته باشید این اطلاعات لزوما هم راستای فرهنگ و ارزش های خانواده شما نیستند و اصلاح آنها کار دشواری است. بنابراین اگر نوجوان شما چیزی نپرسید والدین باید پیش قدم شوند. چنانچه شروع صحبت برایتان سخت است از موقعیت هایی مانند رانندگی که با فرزندتان چشم در چشم نیستید می توانید استفاده کنید. همچنین سرنخ هایی که در موقعیت های روزمره پیش می آیند می تواند در آغاز صحبت به شما کمک کند. به این نکته نیز توجه داشته باشید که تربیت جنسی یک بار برای همیشه نیست و نسبت به این مسئله به منزله‌ی گفت‌وگویی مداوم نگاه کنید.
علاوه بر این باید مراقب صورت و واکنش های خود باشید، اخم، فریبکاری، تمسخر، خجالت بیش از حد و سرکوب آموزش را با مانع روبرو می کنند. از دانش خجالت نکشید و نسبت به آن جبهه نگیرید. در انتخاب کلمات دقت کنید و هرگز او را به خاطر نشانه های بلوغ یا سوالاتش مسخره نکنید. ارتباط مثبت با نوجوان هم در شروع صحبت و هم در اعتماد نوجوان به والدین تعیین کننده است. بنابراین، پایه آموزش جنسی ارتباط سالم و مثبت والدین با نوجوان است.
حوزه تربیت جنسی به چندین حیطه مهم تقسیم می شود:
- بهداشت جنسی
- پرهیز از تجاوز
- بلوغ و نوجوانی
- آموزش رابطه جنسی
بهداشت جنسی
یکی از نکات مهم توجه به بهداشت به ویژه در دوران بلوغ است. به فرزندانتان باید یاد بدهید که چگونه بهداشت بدن خود را با تمیز کردن موهای اضافی و استفاده از مواد بهداشتی و محصولات ضد عرق حفظ کنند. هنگام بلوغ ترشح چربی در پوست سر نیز افزایش می یابد و شاید لازم باشد موهایشان را با فاصله کمی مثلا هر روز یا یک روز در میان بشویند. در مورد مسائلی مانند جوش و آکنه که مخصوص سال های رشد است با به فرزندانمان اطمینان خاطر دهیم که در این باره نگرانی نداشته باشند و مخصوصا با توجه به محصولات بهداشتی و ضد جوش این موارد گذرا هستند، چرا که آنها در این سنین بسیار نگران شکل ظاهری خود هستند.
پرهیز از تجاوز
آموزش «نه» گفتن به درخواست های جنسی دیگران یکی از بخش های مهم آموزش جنسی است.
آموزش مهارت «نه» گفتن به درخواست جنسی
به خاطر داشته باشید که فرزند شما کودک نیست که همیشه کنارش باشید و از او مراقبت کنید. آموزش «نه» گفتن به درخواست‌های جنسی دیگران یکی از بخش‌های مهم آموزش جنسی در نوجوانی است. توجه داشته باشید که آموزش حفاظت از خود فقط مختص دختران نیست و پسران نیز در خطرند. به فرزندتان بیاموزید افراد هوسران و بیماران جنسی به بهانه‌های مختلف و با سخنان فریبنده به دنبال سوءاستفاده جسمی و روحی از دیگران هستند.
به فرزندتان بگویید سوءاستفاده‌گران جنسی ممکن است از جملاتی استفاده کنند که به نظر منطقی است؛ مثل «به یک بار تجربه‌اش می‌ارزد، تو دیگر بزرگ شده‌ای، مگر مرا دوست نداری، کسی چیزی نمی‌فهمد، اگر قبول نکنی ترکت می‌کنم و. . . »، اما در نهایت این ارتباط پایان خوبی نخواهد داشت. با توجه به گستردگی رسانه‌های ارتباطی و نرم‌افزارهای مختلف و شبکه‌های اجتماعی اینترنتی، مهارت «نه» گفتن به درخواست جنسی دیگران مهارتی است که نوجوانان باید آن‌را یاد گرفته باشند تا از آسیب‌های احتمالی در امان بمانند.
بلوغ و نوجوانی
آمادگی و توضیح تعییرات بدن در بلوغ جنسی
از سوم دبستان تا اول راهنمایی، دوره نهفتگی است، یعنی به صورت موقت مسایل جنسی برای فرد مشغولیت ایجاد می‌کند. در این دوره آموزش‌های لازم به صورت تدریجی و به شکلی که تابوی آن برای فرد شکسته شود، لابه‌لای مسایل اخلاقی باید آموزش داده شود. دانش جنسی را باید به تدریج، درجای خود، به میزان لازم و به تناسب سن به بچه‌ها منتقل کنیم.
وقتی فرزند شما به سن نوجوانی می‌رسد و اولین نشانه‌های بلوغ در او ظاهر می‌شود (نشانه ها زودتر از بلوغ و در سنین پایین تر پیش می آیند)، وقت آن است که والدین درباره قسمت‌های مختلف اعضای جنسی، بلوغ و تغییرات بدنی و آمیزش اطلاعاتی درست و علمی به او بدهند، هر چند درصد بالایی از بزرگسالان یا اطلاعات ناقصی در این زمینه دارند یا نمی‌دانند چگونه اطلاعاتشان را منتقل کنند، بنابراین در اولین قدم لازم است والدین از طریق مطالعه کتا‌ب‌های مرتبط و صحبت با مشاوران و مراجعه به مراکز آموزشی نسبت به افزایش آگاهی خود اقدام کنند. بدیهی است در این مورد مادر با دختر و پدر با پسر صحبت می‌کند و در صورت فقدان حضور یکی از والدین باید از اقوام درجه یک که با نوجوان ارتباط خوبی دارد، درباره این مسائل با او گفت‌وگو کند.
بیشتر بچه ها با آغاز سن بلوغ نسبت به ظاهر خود نارضایتی هایی پیدا می کنند. بلوغ زمانی است که بدن کودک شروع به تغییرات عمده می کند. بلوغ فرایندی است طبیعی و بهنجار که در تمام انسان ها رخ می دهد. آغاز بلوغ در بیشتر دخترها، به طور میانگین حدود ده سالگی (15- 8 سالگی) و پسر ها نیز حدودا بین 12- 11 سالگی آغاز می شود. هر چه آغاز بلوغ دیرتر باشد، مدت زمان کامل شدن آن نیز بیشتر می شود.
بلوغ و نوجوانی
بخشی از تكامل دستگاه توليد مثل در دوران جنيني و اوايل شيرخوارگي اتفاق مي افتد. در دوران كودكي اين فرايند تا حد زيادي كند و فعاليت‌هاي جنسي مهار مي شود. انتقال از اين وضعيت مهار شده كودكي به فعاليت جنسي دوران بزرگسالي در طي دوران بلوغ و حدود 4 تا 5 سال طول مي‌كشد. فرايند بلوغ با شروع ترشح هورمون‌هاي جنسي مدت‌ها قبل از ايجاد تغييرات جسمي و ظاهري بلوغ آغاز مي‌شود. بنابراين مدت‌ها قبل از آنكه والدين متوجه تغييرات ظاهري شوند ممكن است فرايند بلوغ شروع شده باشد. هرچند برخي عوامل را در ترشح اوليه‌ي هورمون‌هاي جنسي و فعال شدن فرايند بلوغ مؤثر مي‌دانند ولي همه‌ي عوامل مؤثر دقيقا شناخته نشده‌اند و محققين همچنان در تلاش هستند كه اين عوامل را پيدا كنند.
شروع بلوغ در دخترها يك تا دوسال زودتر است. اولين نشانه هاي بلوغ در پسرها بزرگ‌تر شدن اندام‌هاي تناسلي است كه بدنبال آن رشد موهاي ناحيه‌ي تناسلي آغاز مي شود. در مورد دخترها رشد جوانه پستان و رويش موهاي تناسلي اولين علائم بوده و حدود 2 تا 3 سال بعد دوره‌ي پريود ماهيانه ايجاد مي‌شود ولي ممكن است چند سال طول بكشد تا پريود ماهيانه منظم شود. فرايند بلوغ جنسي را به چهار مرحله نموده‌اند كه هر يك از اين مراحل داراي ويژگي‌هاي خاص خود است. بعنوان مثال رشد جسمي در دخترها در مرحله دوم (مرحله رشد جوانه پستان) و در پسرها در مرحله 3 و 4 اتفاق مي افتد.
عوامل مختلفي نظير عوامل ژنتيك، قوميتي، جغرافيائي، وضعيت اجتماعي-اقتصادي، سلامت، تغذيه و وضعيت‌هاي هيجاني زمان شروع بلوغ را تحت تأثير قرار مي‌دهند.
سوء تغذيه و بيماري مزمن شروع فرايند بلوغ را به‌تعويق انداخته و موجب بلوغ دير رس مي شوند. استرس شديد با و بدون كاهش وزن و فعاليت فيزيكي بيش از حد نيز باعث تأخير بلوغ مي شود. بر اين اساس مي توان عوامل مؤثر بر شروع يا تأخير بلوغ را در سه دسته عوامل زيستي (هورمونی)، محيطي و رواني اجتماعي قرار داد كه تعامل بين اين عوامل زمان شروع بلوغ را مشخص مي كند.
عوامل زيستي و محيطي نه‌تنها شروع و تداوم فرايند بلوغ را تحت تأثير قرار مي‌دهند بلكه بر بروز رفتارهاي جنسي نيز اثر دارند. بروز رفتارهاي جنسي تحت تأثير هورمون‌هاي جنسي و عوامل اجتماعي است. هورمون‌هاي جنسي باعث ايجاد ميل جنسي مي شوند و عوامل اجتماعي و تاييدهائي كه فرد بدنبال بروز رفتارهاي جنسي از محيط دريافت مي كند باعث ايجاد انگيزه براي تداوم فعاليت جنسي مي شود. عوامل محيطي معمولا از طريق مراقبت‌ها و كنترل‌هاي والدين بر نوجوان و تقبيح رفتار جنسي زودهنگام باعث كاهش رفتارهاي جنسي در نوجوان مي‌شوند با اينحال برخي از نوجوانان از اين حلقه‌ي كنترلي فرار مي‌كنند و به رفتارهاي جنسي زودهنگام روي مي‌آورند. اين موضوع مي تواند علت‌هاي مختلفي داشته‌باشد از جمله كنترل ناكافي از سوي بالغين و يا برخي ويژگي‌هاي نوجوان كه انگيزه كافي براي بروز رفتار جنسي را علي‌رغم مخالفت والدين و اطرافيان به او مي‌دهد.
براين اساس شروع به موقع بلوغ (نه خيلي زود و نه دير هنگام) اهميت زيادي دارد و همانطور كه بلوغ زودرس آسيب‌زا است، بلوغ ديرهنگام نيز با آسيب‌هاي زيادي همراه خواهد بود. براي حفظ سلامت كودك در طي فرايند بلوغ لازم است كودك از تغذيه مناسب (به‌نحوي كه كودك دچار افزايش وزن يا كاهش وزن مفرط نشود) برخوردار باشد ، مواجهه‌ي كودك با استرس‌هاي شديد به حداقل برسد، كودك به انجام فعاليت فيزيكي مناسب (نه خيلي كم و نه خيلي زياد وافراطي) ترغيب شود و معاينات دوره‌اي براي پايش فرايند بلوغ از سنين پائين‌تر انجام پذيرد. همچنين عدم تاييد و تشويق رفتارهاي جنسي زودهنگام و رفتارهاي نشان دهنده جذابيت جنسي، آموزش و محدوديت در استفاده از اینترنت، آموزش مهارت‌هاي لازم براي مراقبت از سلامت جنسي كمك خواهد كرد كه بروز رفتارهاي جنسي پرخطر و زودهنگام كاهش يابد.
آموزش رابطه جنسی
اگر شما همواره منتظر بهترین زمان باشید، ممکن است بهترین فرصت‌ها را از دست بدهید. در عوض، به این مسئله به‌منزله‌ی گفت‌وگویی مداوم نگاه کنید. در ذیل ایده‌هایی برای آغاز این بحث‌ها و ادامه‌ی آن آورده شده است:
فرصت را مغتنم بشمارید: زمانی که مشغول دیدن برنامه‌ای تلویزیونی یا موزیک ویدئویی با موضوع رفتار جنسی مسئولانه بودید، از آن به‌منزله‌ی سرآغاز بحث استفاده کنید. به یاد داشته باشید در برخی از لحظات معمول کار روزانه، مانند زمانی که رانندگی می‌کنید یا به جابه‌جاکردن خریدهای خود مشغول‌اید، بهترین فرصت برای آغاز این بحث هاست.
صادق باشید: اگر در هنگام صحبت احساس راحتی نمی‌کنید آن را بیان کنید، اما اضافه کنید که ادامه‌ی صحبت اهمیت فراوانی دارد. چنانچه خجالت بیش از حد دارید، به فرزندتان نگویید زیرا باعث احساس خجالت در او می شود. اگر جواب سوالات فرزند نوجوان خود را نمی‌دانید، پیشنهاد دهید که با هم به دنبال جواب آن بگردید.
رک باشید: احساس خود را راجع به موضوعات خاص مثل رابطه‌ی جنسی دهانی و مقاربت شفاف عنوان کنید. سعی کنید بی‌طرفانه خطرهای آن را بیان کنید؛ مضراتی چون ضربه‌های عاطفی، عفونت‌های جنسی و بارداری ناخواسته. توضیح دهید که رابطه‌ی جنسی دهانی یا مقعدی همواره انتخابی بی‌خطر در مقابل سایر مقاربت‌ها نخواهد بود.
دیدگاه فرزندتان را در نظر بگیرید: فرزندتان را نصیحت (برای اوسخنرانی) نکنید و فقط با تکیه بر روش ترساندن وی را از امور جنسی دور نکنید. در عوض به‌خوبی به حرف‌هایش گوش بسپارید و سعی کنید فشارها، چالش‌ها و علایق او را بفهمید.
ورای حقیقت گام بردارید: فرزند شما به اطلاعات دقیق در امور جنسی نیاز دارد. اما از آن مهم‌تر صحبت‌کردن درباره‌ی احساسات، رفتارها و ارزش‌هاست. سوالات او را از نظر اخلاقی و مسئولیت‌پذیری در زمینه‌های شخصی، مذهبی و فرهنگی خود بررسی کنید.
برای بحث‌ها‌ی بعدی آماده باشید: بگذارید فرزندتان بداند که همواره برای شنیدن و صحبت‌کردن در امور جنسی آماده‌اید. سؤالات او را با گفتن «من همیشه خوشحال می‌شوم و آماده‌ی صحبت‌کردن با تو خواهم بود» پاداش دهید.
به موضوعات دشوار بپردازید: آموزش‌های جنسی به نوجوانان شامل موارد دشوار دیگری نیز می‌شود: خودداری یا ریاضت جنسی، تجاوز، هم‌جنس‌گرایی. همواره آماده‌ی پاسخگویی به این سؤالات باشید. در ادامه مطلب به تعدادی از این سوالات اشاره شده است:
روابط سالم و ناسالم
جوانان و نوجوانان اغلب از بی‌حرمتی و خشونت ها در قرارهای ملاقات و روابط دوستانه بی‌خبرند. بنابراین آگاه‌کردن آنان از این واقعیت‌ها و به‌اشتراک‌گذاشتن این‌گونه تجربه‌های واقعی بسیار بااهمیت است. همچنین والدین باید این‌گونه ناهنجاری‌ها و خشونت‌ها در روابط دوستانه را به فرزند خود هشدار دهند، در این میان می‌توان به این ناهنجاری‌ها اشاره کرد:
- مصرف مشروبات الکلی یا مواد مخدر
- خودداری از ارتباط با سایر دوستان یا جلوگیری از شرکت در فعالیت‌های اجتماعی
- تبرئه‌کردن یا تحمل‌کردن رفتارهای نامتعارف طرف مقابل رابطه
- ترس از شخص مقابل در رابطه
- از دست‌دادن علایق در مدرسه یا فعالیت‌های اجتماعی که زمانی لذت‌بخش بوده است.
خطر اثرات منفی در نوجوانانی که در روابط‌شان مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند، در طول زمان نیز بالاتر می‌رود. پیامدهایی از قبیل نتایج ضعیف و افت تحصیلی، افراط در مصرف مشروبات الکلی و خودکشی. اثرات عاطفی روابط ناسالم نیز تا مدت‌ها ادامه دارد و احتمال آینده‌ای ناکام و روابط ناهنجار یا خشونت‌آمیز را به دنبال خواهد داشت. در عین حال دید او را نسبت به جنس مقابل منفی نکنید و به او بگویید برقرار ارتباط سالم نیازمند صبر و آمادگی است. آگاه‌کردن نوجوانان از مسائلی چون احترام متقابل، روابط سالم و اینکه چه چیز درست یا نادرست است، در روابط آینده‌ی آنان تاثیر به سزایی می‌گذارد. بنابراین بسیار مهم است که با فرزندتان درباره‌ی بایدها و نبایدهای روابط سالم صحبت کنید.
واکنش به رفتارها
اگر فرزندتان در زمینه‌ی روابط جنسی فعال شد- فارغ از اینکه فکر می‌کنید او آماده است یا نه- صحبت‌کردن درباره‌ی آن اهمیت بیشتری می‌یابد. احساس خود را صادقانه و آزاد با وی در میان بگذارید. به وی یادآوری کنید که شما از او انتظار دارید مسئولیت روابط جنسی و آنچه مربوط به آن است را جدی بگیرد. بر اهمیت روابط جنسی بی‌خطر تاکید کنید و مطمئن شوید که فرزند شما حتما از نحوه‌ی استفاده از روش‌های ضد بارداری اطلاع کافی داشته باشد. به او درباره‌ی برقراری رابطه‌ی جنسی فقط با یک نفر توضیح دهید و بیان کنید که این مسئله نه تنها از نظر حس اعتمادپذیری و احترام اهمیت ویژه‌ای دارد، بلکه احتمال ابتلا به بیماری‌ها و عفونت‌های مقاربت‌های جنسی (مانند: زگیل تناسلی و سرطان دهانه‌ی رحم، مقعد، دهان، گلو و آلت تناسلی) را به‌مراتب کاهش می‌دهد. همچنین با وضع برخی قوانین وی را به ایجاد محدودیت‌های معقول وادار کنید.
پزشک فرزند شما نیز می‌تواند در این امر کمک کند. چکاپ‌های منظم به فرزند شما فرصت می‌دهد فعالیت‌های جنسی و دیگر رفتارهای جنبی را در محیطی محرمانه بیان کند و به علاوه پزشک می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره‌ی روش‌های ضد بارداری و مقاربت‌های جنسی بی‌خطر به وی بدهد.
نگاهی به آینده
با حمایت و پشتیبانی شما فرزند نوجوان‌تان در آینده می‌تواند به فردی بالغ و مسئولیت‌پذیر در امور جنسی تبدیل شود. صادق باشید و از صمیم قلب با وی صحبت کنید. اگر فرزندتان علاقه‌ای به شنیدن این موضوعات نشان نمی‌دهد، در هر صورت با او صحبت کنید به احتمال فراوان او گوش می‌دهد. پایه تربیت جنسی برقراری ارتباط با نوجوان است. بنابراین ابتدا رابطه خود را با او بهبود دهید، مطمئنا در اینصورت آموزش شما نیز موثرتر خواهد بود.
نوجوانان و مقاربت جنسی: حفاظت از سلامت جنسی فرزندتان
معمولاً دوران نوجوانی و امور جنسی ترکیبی با ریسک بالاست. سعی کنید بهترین روش را برای صحبت‌کردن درباره‌ی روش‌های پرهیز از مقاربت جنسی یا جلوگیری از بارداری با فرزند نوجوان‌تان پیدا کنید.
فقط شمار اندکی از والدین با این نظر منطقی برخورد می‌کنند که فرزندشان در دوران نوجوانی روابط جنسی دارد، حال آن‌که تحقیقات نشان داده است که بسیاری از نوجوانان از سنین نوجوانی و در دوران دبیرستان روابط جنسی فعال دارند و این موضوع به‌طور بالقوه آنان را در معرض خطر بارداری ناخواسته یا بیماری‌ها و عفونت‌های دستگاه تناسلی قرار می‌دهد. وقتی به مبحث نوجوانان و مقاربت جنسی می‌پردازیم، مهم‌ترین نکته پرداختن به روش‌های پیشگیری از شروع فعالیت در امور جنسی و به‌خصوص مقاربت است.
ترویج پرهیز از مقاربت جنسی پیش از موعد
وقتی به بحث نوجوان و مقاربت جنسی می‌رسیم، هیچ‌گاه برای صحبت‌کردن در رابطه با پرهیز و خودداری از برقراری مقاربت جنسی دیر نیست. اگر شما به‌شدت اعتقاد دارید که مقاربت جنسی پیش از ازدواج امری اشتباه است یا واقعا می‌خواهید که فرزندتان این امر را به زمانی موکول کند که بالغ‌تر شود، عقاید خود را با فرزندتان در میان بگذارید. اگر دلایل اعتقادات خود را صادقانه بیان کنید، احتمال اینکه فرزندتان آن را درک کند و به ارزش‌ها و اعتقادات شما احترام بگذارد بالاتر می‌رود.
همچنین از فرزندتان درباره اعتقادات و ارزش‌ها و امیدهای شخصی‌اش در آینده سؤال کنید و به او بگویید که ممکن است روابط جنسی در این سنین در آینده‌اش تأثیر بگذارد. توضیح دهید:
- نوجوانی و داشتن رابطه‌ی جنسی خطرهای فراوانی دارد.
- روش‌های مختلف دیگری به غیر از داشتن مقاربت جنسی وجود دارد که از طریق آنها می‌توان میزان علاقه و احساسات را به فرد مقابل نشان داد.
- تنها راه مطمئن برای نوجوانان در جلوگیری از بارداری و بیماری هایی مانند کلامیدیا، سوزاک، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، تب‌خال و ایدز (AIDS) پرهیز از هرگونه رابطه‌ی جنسی اعم از دهانی، مقعدی و واژنی است.
- پرهیز از برقراری رابطه‌ی جنسی به نوجوان کمک می‌کند تا در زمان پایان‌دادن به رابطه از بسیاری از مسائل عاطفی، احساسی و استرس‌های ناشی از آن به دور باشد و این دوران را راحت‌تر پشت سر بگذارد.
تا زمانی که امور جنسی در نوجوانان در اکثر جوامع به صورت محرمانه باشد این قشر نسبت به خطرات فعالیت‌های جنسی محافظت نشده بی‌توجه خواهند ماند منابع اطلاعاتی و وسایل پیشگیری از حاملگی به ندرت در دسترس نوجوانان است.