آموزش همدلی به کودکان

در ارتباط با همدلی در کودکان ، یک کودک شروع به گریه کردن می کند و به فاصله ای کم ارکستری از گریه در بیمارستان به راه می افتد. مادر سرش را که درد گرفته در دستانش می گیرد و در همین زمان پسر دو ساله اش می خواهد پتویش را روی او بیندازد. دختر بچه ای زمانی که مادرش او را در گهواره اش می گذارد احساس پریشانی می کند و کودک سه ساله ای که این صحنه را می بیند شروع به مکیدن شصتش می کند. زمانی که برادر کوچکتر یک دختر هفت ساله زمین می خورد و زانویش آسیب می بیند، او محل آسیب را می بوسد و او را در آغوش می گیرد. همدلی به آرامی رشد می کند و در طول زمان به به صورت اخلاق پدیدار می شود.

اخلاق زمانی پدیدار می شود که کودک شروع به فکر کردن درباره درست و غلط می کند و سعی دارد این را از طریق احساس دیگران شناسایی کند، و بر اساس ان در اجتماع فعالیت کند. در حالی که اخلاق سه جنبه ی تفکر، احساس و عمل را  دارد ما در این مقاله بر جنبه ی احساسی ان تمرکز می کنیم و راه هایی را پیشنهاد می کنیم تا همدلی در کودکان رشد کند.

همدلی در کودکان

همدلی برای رشد اخلاقی کودک مهم است چرا که به ما اجازه می دهد گستره ی وسیعی از احساسات که توسط دیگران تجربه شده است را شناسایی کنیم. توانایی همدلی رفته رفته رشد می کند و به پیش نیازی اساسی برای تعامل در مسیری مفید تبدیل می شود. (استاوب، 1995)

زمانی که کودکان همدلی را از طریق گریه کردن در پاسخ به گریه کودکی دیگر نشان می دهند، بیان شده است که آنها بیشتر پریشانی خودشان را نشان می دهند تا نگرانی برای دیگران. آنها بین خودشان و دیگران فرقی نمی گذارند و نمی توانند منبع صدای گریه ای که می شنوند را تشخیص دهند. (هافمن، 1979) کودکان سنین بالاتر نیز در پاسخ به این پریشانی یا شصتشان را می مکند یا وسیله ای را در دستانشان تکان می دهند تا از آین موضوع ازاد گردند. این نشان می دهد که کودکان اول باید توانایی تشخیص خود از دیکران را پیدا کنند یش از اینکه بتوانند به درستی با دیگران همدلی کنند. این تشخیص معمولاً در اواسط 2 سالگی رخ می دهد.

همدلی در کودکان چطور رشد می کند؟

بر اساس مطالعات هافمن (1979) درباره سطوح همدلی، واکنش کودک به پریشانی فردی خود راهی برای شروع همدلی در 2 سالگی ایجاد می کند. کودکان 2 ساله معمولی، می توانند افراد دارای پریشانی را تشخیص داده و به انها پیشنهاد کمک بدهند. اگرچه که کمک او چندان مناسب نباشد. کودک 2 ساله این پیشنهاد کمک را بیشتر بر اساس نیازهای خودش مطرح می کند تا چیزی که فرد دچار پریشانی به ان نیاز دارد. او می خواهد کمک کند، اما در دانش، مهارت و بینش او نقصی وجود دارد.

این نقص تا حدود 6 سالگی که کودک یاد می گیرد از دید دیگران به موضوع نگاه کند از بین نمی رود. هافمن می گوید این مرحله ای است که کودک از چشم انداز دیگران به موضوع نگاه می کند و می تواند کمکی مناسب به دیگران پیشنهاد کند و زمانی که بزرگسالی برسد می تواند با دیدی انتزاعی به مسائلی چون همدلی با بی خانمان ها فکر کند. هافمن این مرحله را همدلی فراگیر می نامد و توضیح می دهد که در این مرحله است که فرد می تواند بفهمد که چطور فعل و انفعالات زندگی مسیر، احساسات و رفتار ها را مشخص می کند. همانطور که تئوری هافمن رشد طبیعی همدلی را توضیح می دهد، اما مثال هایی نیز وجود دارد که بیانگر عملکرد عالی تر کودکان است بیش از آن چیزی که در هر مرحله هافمن بیان می کند. وراثت و تجربه می تواند موجب انحرافاتی در این مسیر شود.

وراثت، تجربه و همدلی در کودکان

بیشتر محققان معتقدند که ما از لحاظ ژنتیکی طوری برنامه ریزی شده ایم که نسبت به پریشانی دیگران حساس باشیم.( آیزنبرگ، 1986، 1989. زان واکسلر ،1992) به عنوان یک انسان ما تمایل داریم همدلی را در خود پرورش دهیم همانطور که مایلیم در فعالیت های زبانی رشد کنیم.

تجربه نیز توانایی همدلی را افزایش می دهد.( بارنت، 1987. هافمن، 1987) برای مثال، زمانی که بزرگسالان کودکان را با کلماتی که بیانگر احساس همدلی است اشنا می کنند  و از احساس همدلی خود صحبت می کنند، آگاهی آنها را درباره وضعیت احساسی دیگران افزایش می دهند. (آیزنبرگ، 1992. فابس، 1990) در سنین مدرسه استدلال قیاسی کودکان انها را به رشد بیشتر همدلی هدایت می کند. اگرچه که تنبیهات بدنی و سرزنش ها می تواند در رشد توانایی همدلی اختلال ایجاد کند. (آیزنبرگ، 1990) زمانی که کودکان روابطی گرم و دوستانه با بزرگسالان اطرافشان داشته باشند، احساس امنیت کرده و این امنیت باعث می شود تا انها به راحتی در باره دیگران فکر کنند به جای اینکه بخواهند دائم به خودشان فکر کنند. (کستنباوم، 1989)

در طرف دیگر کودکانی که در معرض روابط عموما منفی قرار دارند بعداً هم بیشتر در خطر رفتارهای ضد اجتماعی هستند.

چطور همدلی در کودکان را آموزش دهیم؟

• الگوی رفتارهای مراقبتی باشید: یکی از بهترین راه های هدایت همدلی، نشان دادن الگویی مناسب از رفتارهای همدلانه و مراقبتی است. در مورد احساسات خود با دیگران صحبت کنید و نشان دهید که چطور شادی، لذت و اندوه را با دیگران تقسیم می کنید.
• احساسات را نامگذاری کنید: به کودکان کمک کنید تا بر احساساتشان اسم بگذارند. کودکان پیش دبستانی عبارات خوشحال یا ناراحت را بکار می برند اما نمی توانند دقیقاً احساساتشان را توصیف کنند. احساساتی چون تنهایی، نا امیدی، ترس، لذت، افتخار، امیدواری و اضطراب را از طریق داستان ها یا تجربیات روزمره برای آنها معرفی کنید.
• تفسیر احساسات:‌ هنگامی که کودک تصاویر کتاب های داستان را می بیند یا فیلم تماشا می کند از او در باره احساسات شخصیت ها سوال کنید و سعی کنید علت وجود این احساسات را برایش بیان کنید.
• رفتار های مفید را در قالب بازی به آنها نشان دهید. اینکه در هر موقعیتی چگونه همدلی مفید واقع می شود را از طریق ایجاد موقعیت هایی به او اموزش دهید.
• حمایت کننده باشید: حفظ رابطه گرم و همراه با حمایت با کودک می تواند نقشی مهم در رشد کودک داشته باشد. حل تعارض را به او آموزش دهید زمانی که مشکلی برای کودک دیگری پیش می آید علل آن را برای او بیان کنید تا او بتواند بعدا خودش این علل را پیدا کرده و همدلی مناسبی با دیگران داشته باشد.