علائم و درمان اختلال نوشتن در کودکان
اختلال نوشتن یک نوع ناتوانی در یادگیری است، توانایی نوشتن کودک دارای اختلال نوشتن به طور معنی داری کمتر از حد معمول انتظار است. نوشتن یکی از اصلی ترین مهارت های اساسی است که پیش نیاز موفقیت های تحصیلی بوده و در زندگی روزمره افراد کاربرد بسیار زیادی دارد. چرا که در دنیای امروز، کسانی که در مهارت های خواندن و یا نوشتن خود دچار مشکل هستند، در شرایط نامناسبی قرار می گیرند و عملکرد آن ها مختل می شود. این اختلال اغلب با سایر اختلالات یادگیری و مشکلات ذهنی مرتبط است، این همزمانی تشخیص اختلال نوشتن را سخت تر می کند. متخصصان با استفاده از علائم و نشانه های این اختلال به تشخیص و درمان اختلال نوشتن در کودکان می پردازند. مشاوره کودک برای تشخیص اختلالات مریوط به کودکان ضرورت دارد.
اختلال نوشتن یا دیسگرافیا
اختلال نوشتن یک نوع شابع اختلالات یادگیری در کودکان است. در اختلال نوشتن توانایی فرد در نوشتن کمتر از حد معمول انتظار است. توانایی ها بر اساس سن، زمینه تحصیلی و هوش اندازه گیری می شود. معمولا این اختلال با مشکلات ذهنی، اختلال خواندن و اختلال یادگیری ریاضی همزمان است.
کودکان دارای دیسگرافیا، تنها در مهارت های نوشتن با دیگر همسالان تفاوت دارند، اگر چه از هوش طبیعی و آموزش های کافی نیز برخوردارند. این کودکان ممکن است بد خط، نامرتب و کج و معوج بنویسند. یا مرتکب غلط های دستوری، نقطه گذاری، پاراگراف بندی و املایی شوند. ممکن است دچار وارونه نویسی شوند مثلا “رود” را “دور” بنویسند.
انواع اختلال نوشتن در کودکان
سه نوع اختلال در نوشتن وجود دارد:
1- دست خط
هر چند بهترین دانش آموزان هم دست خط کاملا خوبی ندارند، در دانش آموزان مبتلا به ناتوانایی های یادگیری مشکل بیشتر است، خط آنها غالبا ناخوانا است. علاوه بر آن، آنها بسیار کند می نویسند. بد خطی می تواند ناشی از مشکلات روانی، عاطفی و یا جسمی باشد. در این صورت مراجعه به متخصص ضروری است.
٢. املا نویسی
هجی کردن توانایی ایجاد هماهنگی بين اصوات و حروفی است که باید نوشته شود. تطابق و همخوانی بین واج ها و نوشته ها مهارتی است که در کودکان ناتوان در یادگیری به خوبی رشد نمی کند.
٣. ترکیب
این کودکان در انشا نوشتن و ترکیب درست کلمات به هنگام نوشتن مشکل دارند. در واقع آن ها در تبدیل گفتار به نوشتار نیز مشکل دارند.
نشانه های اختلال نوشتن
کودکانی دارای اختلال نوشتن، ممکن است اشکالات و خطاهای زیر در نوشتن آن ها دیده شود:
- به طور کلی نوشتن نادرست و ناقص
- متناقض در نوشتن، به عنوان مثال حروف بزرگ و کوچک، یا اندازه های نامنظم
- کلمات یا حروف ناتمام، کلمات حذف شده
- فاصله های نامناسب بین کلمات و حروف
- پر رنگ نوشتن و فشار دادن مداد بر روی کاغذ
- نوشتن آهسته
- محدودیت در انتخاب کلمات
دلایل اختلال نوشتن در کودکان
ژنتیک: به نظر می رسد ژنتیک در ابتلا افراد به اختلال نوشتن نقش دارد. شیوع این اختلال در بین افراد دارای سابق خانوادگی بیشتر است.
مشکلات مغزی: افراد مبتلا در کارکرد های مغزی خود اختلالات جزئی دارند. این عقیده وجود دارد که در این کودکان، رشد مغز آهسته تر از دیگران است.
اشکال در توجه و تمرکز: کودکانی که به این اختلال مبتلا می شوند، در توجه، تمرکز و دقت خود مشکل دارند و حواسشان خیلی زود پرت می شود. آن ها نمی توانند برای مدت زمان طولانی ای بر موضوعی تمرکز کنند. برای افزایش تمرکز کودکان کلیک کنید.
مهارت های حرکتی: در بسیاری از کودکان هماهنگی های حرکتی لازم برای درست نوشتن به حد کافی رشد نکرده است. ضعف مهارت های حرکتی، عدم هماهنگی انگشتان و عدم هماهنگی بین دست و چشم ها می تواند منجر به اختلال نوشتن در کودکان شود.
سایر اختلالات یادگیری: هر گونه مشکلات دیگری مانند مشکل در خواندن، گوش دادن و سخن گفتن می توانند بر اختلال نوشتاری کودک تاثیر بگذارند.
تشخیص اختلال نوشتن در کودکان
اختلال نوشتن باید به موقع تشخیص داده شود و تحت درمان قرار گیرد وگرنه پیامد های ثانویه نامطلوبی به دنبال خواهد داشت. تشخیص این اختلال زمانی داده می شود که مشکلات نوشتن، در پیشرفت تحصیلی و فعالیت های روزمره فرد اختلال ایجاد کرده باشد. برای تشخیص اختلال نوشتن، باید از متخصص گفتار درمانی و روانشناس کمک بگیرید. این متخصصان برای تشخیص این اختلال، از تکنیک های زیر استفاده می کنند :
ارزیابی درکِ کودک از تصاویر، حروف الفبا، اشکال و موضوعات مختلف
میزان و چگونگی نحوه مشارکت دانش آموز در کارهای گروهی و کلاسی
بررسی نحوه نوشتن جملات و املاء کلمات
بررسی میزان توانایی کودک در نوشتن کلماتی که دارای تلفظ یکسان اما نوشتار متفاوت هستند.
بررسی توانایی شنیدن کودک
درمان اختلال نوشتن در کودکان
روش هایی وجود دارند تا بتوانیم به کودکان دارای اختلال نوشتن کمک کنیم. ما در کلینیک تخصصی روانشناسی ذهن آرا برای کودکان با مشکلات زبان نوشتاری از راهبردهایی شامل تمرین آمادگی برای نوشتن، آموزش و تمرین استفاده مناسب از مداد، مداد را درست گرفتن، سازماندهی مهارت های مربوط به علائم و نشانه ها، تمرین برای روان نویسی و آموزش مستقیم برای توسعه سازمان دهی نوشتن استفاده می کنیم. همچنین می توان از راهبردهای جانبی دیگر مانند استفاده از کامپیوتر و سایر وسایل کمک آموزشی استفاده کرد.