اختلال شخصیت ضد اجتماعی چیست؟
اختلالات شخصیت، شرایط روانی است که بر نحوه تفکر، درک، احساس یا ارتباط فرد با دیگران تأثیر می گذارد. اختلال شخصیت ضد اجتماعی نوع خاصی از اختلال شخصیت های چالش برانگیز است که با رفتارهای تکانشی، غیرمسئولانه و اغلب مجرمانه مشخص می شود. فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی معمولاً فریبکار و بی پروا است و به احساسات دیگران اهمیتی نمی دهد. مانند سایر انواع اختلال شخصیت، اختلال شخصیت ضد اجتماعی نیز در یک طیف قرار دارد، به این معنی که شدت آن از رفتارهای نسبتا بد تا نقض مکرر قانون و ارتکاب جرایم جدی متغیر است.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD) می توانند شوخ، جذاب و سرگرم کننده باشند، اما آنها همچنین دروغ می گویند و از دیگران سو استفاده می کنند. فردی که این اختلال را دارد ممکن است عجولانه، مخرب و ناامنانه عمل کند و زمانی که اعمالش به دیگران آسیب می رساند، اصلا احساس گناه نکند.
آنها همچنین تمایلی به احساسات ندارند و همدلی پایینی دارند. آنها می توانند فریبنده، کاریزماتیک و جذاب باشند. آنها نسبت به افراد مبتلا به روانپریشی تمایل دارند که تکانشگرتر، غیرقابل پیش بینی تر و تحریک پذیر تر باشند. اختلال ضد اجتماعی 2 تا 4 درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار می دهد و در مردان شایع تر است.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی اغلب قانون را زیر پا می گذارند و مجرم می شوند. آنها ممکن است دروغ بگویند، رفتار خشونت آمیز یا تکانشی داشته باشند و در مصرف مواد مخدر و الکل مشکل داشته باشند. به دلیل این ویژگی ها، افراد مبتلا به این اختلال معمولاً نمی توانند مسئولیت های مربوط به خانواده، کار یا مدرسه را انجام دهند.
نشانه های اختلال شخصیت ضد اجتماعی
علائم و نشانه های اختلال شخصیت ضد اجتماعی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عدم همدلی با دیگران و عدم پشیمانی از آسیب رساندن به دیگران
- ریسک پذیری غیرضروری یا رفتار خطرناک بدون توجه به ایمنی خود یا دیگران
- روابط ضعیف یا توهین آمیز
- عدم توجه به پیامدهای منفی رفتار یا درس نگرفتن از آنها
- بیمسئولیت مداوم و کوتاهی مکرر در انجام تعهدات کاری یا مالی
- عدم توانایی در کنترل خشم
- عدم انطباق با هنجارهای اساسی اجتماعی
- سرزنش دیگران به خاطر مشکلاتشان
- تکبر، احساس برتری و عقاید قوی
- مشکلات مکرر با قانون، از جمله رفتار مجرمانه
- نقض مکرر حقوق دیگران از طریق ارعاب و عدم صداقت
- بی اعتنایی به حق و باطل
- نقض مکرر حقوق فیزیکی یا عاطفی دیگران
- عدم ثبات در شغل و زندگی خانگی؛ ممکن است دوره های طولانی بیکاری را پشت سر بگذارد، به عنوان مثال، حتی در مناطق یا موقعیت هایی که مشاغل به راحتی در دسترس هستند
- دروغگویی یا فریب مداوم برای سواستفاده از دیگران
- سنگدلی، بدبینی و بی احترامی به دیگران
- استفاده از جذابیت یا شوخ طبعی برای ازار دیگران، برای منافع شخصی یا لذت شخصی
- تکانشگری یا ناتوانی در برنامه ریزی آینده
- خصومت، تحریک پذیری قابل توجه، بی قراری، پرخاشگری یا خشون
به طور کلیتر، به نظر میرسد که افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی نسبت به افراد اطراف خود احساس همدلی ندارند، به شیوههای متکبرانه یا خودپسندانه رفتار میکنند، یا دیدگاهی بیش از حد بدبینانه نسبت به جهان دارند. در برخی موارد، آنها می توانند در اولین ملاقات جذاب به نظر برسند، اگرچه جذابیت آنها اغلب ناچیز و سطحی است. اعتماد به نفس ظاهری و کاریزمای آنها ممکن است به روابط جنسی متعدد منجر شود، با این حال بسیاری از این روابط کوتاه مدت هستند، که اغلب به دلیل رفتارهای بی رحمانه یا بی ثبات نسبت به شریک زندگی خود است. مصرف الکل و مواد مخدر در میان افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی رایج است و می تواند علائم این اختلال را تشدید کند. هنگامی که سوء مصرف مواد و اختلال شخصیت ضداجتماعی با هم وجود داشته باشند، درمان برای هر دو پیچیده تر است.
بزرگسالان مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی معمولاً علائم اختلال سلوک را قبل از 15 سالگی نشان می دهند. علائم و نشانه های اختلال سلوک شامل مشکلات رفتاری جدی و مداوم است، مانند:
- پرخاشگری نسبت به مردم و حیوانات
- تخریب اموال
- فریبکاری
- سرقت
- نقض جدی قوانین
- رفتاری پرخاشگرانه و آسیب زا
- فرار از مدرسه
دلایل شخصیت ضد اجتماعی
شخصیت ترکیبی از افکار، عواطف و رفتارهایی است که همه را منحصر به فرد می کند. شخصیت روشی است که مردم دنیای بیرون را میبینند، درک میکنند و با آن ارتباط برقرار میکنند و همچنین چگونه خودشان را میبینند. شخصیت در دوران کودکی شکل می گیرد که از طریق تعامل تمایلات ارثی و عوامل محیطی شکل می گیرد. علت دقیق اختلال شخصیت ضد اجتماعی مشخص نیست، اما ژن ها ممکن است شما را در برابر ابتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی آسیب پذیر کنند و موقعیت های زندگی مثل فقر ممکن است باعث رشد آن شود. همچنین تغییرات در نحوه عملکرد مغز ممکن است ( مثلا آسیب های مغزی) در طول رشد مغز باعث این اختلال شوند.
عوامل ریسک ابتلا به اختلال ضد اجتماعی
به نظر می رسد عوامل خاصی خطر ابتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی را افزایش می دهند، مانند:
- تشخیص اختلال سلوک دوران کودکی
- سابقه خانوادگی اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا سایر اختلالات شخصیتی یا اختلالات روانی
- مورد سوء استفاده یا بی توجهی قرار گرفتن در دوران کودکی
- زندگی خانوادگی ناپایدار، خشونت آمیز یا آشفته در دوران کودکی
عوارض اختلال شخصیت ضداجتماعی
عوارض، پیامدها و مشکلات اختلال شخصیت ضد اجتماعی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- همسر آزاری یا کودک آزاری یا بی توجهی
- مشکلات مصرف الکل یا مواد
- بازداشت یا سابقه زندان رفتن
- رفتارهای خطرناک مثل قتل یا خودکشی
- ابتلا به سایر اختلالات روانی مانند افسردگی یا اضطراب
- وضعیت اجتماعی و اقتصادی پایین و بی خانمانی
- مرگ زودرس، معمولاً در نتیجه خشونت
درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی
در گذشته تصور می شد که اختلال شخصیت ضد اجتماعی یک اختلال مادام العمر است، اما همیشه اینطور نیست و گاهی اوقات می توان آن را مدیریت و درمان کرد. شواهد نشان می دهد که رفتار می تواند در طول زمان با درمان بهبود یابد، حتی اگر ویژگی های اصلی مانند عدم همدلی باقی بماند. درمان توصیه شده برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی با در نظر گرفتن عواملی مانند سن، سابقه ارتکاب جرم و وجود مشکلات مرتبط مانند سوء مصرف الکل یا مواد مخدر به شرایط او بستگی دارد. خانواده و دوستان فرد اغلب نقش فعالی در تصمیم گیری در مورد درمان و مراقبت از او دارند. گاهی اوقات فرد مبتلا، خدمات سوء مصرف مواد و مراقبت های اجتماعی نیز ممکن است نیاز داشته باشد. درمان این اختلال سخت است چون، افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی به ندرت به دنبال کمک هستند، زیرا اغلب فکر می کنند که به آن نیاز ندارند. درمان مناسب ممکن است به شما کمک کند رفتار خود را تنظیم کنید و آسیب به اطرافیانتان را کاهش دهید. حفظ روابط سالم و یک سیستم پشتیبانی از عوامل کلیدی در مدیریت این اختلال در درازمدت هستند. رفتار درمانی یا روان درمانی در محیط های فردی یا گروهی ممکن است کمک کند. پزشکان گاهی اوقات از برخی داروهای روانپزشکی مانند تثبیت کننده های خلق و خو، ضد افسردگی ها یا برخی از داروهای ضد روان پریشی برای درمان علائمی مانند پرخاشگری تکانشی استفاده می کنند. FDA هیچ دارویی را به طور خاص برای اختلال شخصیت ضد اجتماعی تایید نکرده است.
اگر یکی از نزدیکان شما مبتلا به این اختلال است، شرکت در یک گروه حمایتی را در نظر بگیرید یا از یک روانپزشک، مددکار اجتماعی یا روانشناس کمک بگیرید. شما نمی توانید رفتار فرد مورد علاقه خود را تغییر دهید، اما می توانید مهارت های مقابله ای را یاد بگیرید تا به شما در تعیین حد و مرزها و محافظت از خود در برابر آسیب کمک کند.
پیشگیری از اختلال شخصیت ضد اجتماعی
هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از بروز اختلال شخصیت ضد اجتماعی در افراد در معرض خطر وجود ندارد. از آنجایی که تصور می شود رفتار ضد اجتماعی ریشه در دوران کودکی دارد، والدین، معلمان و پزشکان اطفال ممکن است بتوانند علائم هشدار دهنده اولیه را تشخیص دهند. ممکن است تلاش برای شناسایی افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند، مانند کودکانی که علائم اختلال سلوک را نشان میدهند، و سپس ارائه مداخله زودهنگام کمک کند.
تشخیص و تست شخصیت ضد اجتماعی
پس از ارزیابی پزشکی برای کمک به رد سایر شرایط پزشکی مثل بیماری ها یا آسیب های مغزی، با مراجعه به روانشناس یا روانپزشک او با بررسی های لازم، تشخیص گذاری می کند. تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی معمولاً بر اساس موارد زیر است:
- یک ارزیابی روانشناختی که افکار، احساسات، روابط، الگوهای رفتاری و سابقه خانوادگی را بررسی می کند
- سابقه بیماری های پزشکی و روانی
- علائم اختلال مطابق معیارهای تشخیصی
تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی به افراد زیر 18 سال داده نمی شود. با این حال، علائم شخصیت ضداجتماعی برای اولین بار در دوران کودکی یا نوجوانی و قبل از 15 سالگی ظاهر می شود و ممکن است در آن زمان تشخیص اختلال سلوک را به همراه داشته باشد. شناسایی زودهنگام اختلال شخصیت ضد اجتماعی ممکن است به بهبود نتایج بلندمدت کمک کند.
همچنین برای ارزیابی سریع و شروع تشخیص، تست شخصیت ضد اجتماعی می تواند مفید باشد. گرچه این تست جایگزین تشخیص متخصص نیست اما نتایج آن معتبر هستند و می توان با نتایج آن به متخصص مراجعه کرد.
شخصیت های معروف مبتلا به اختلال ضد اجتماعی
دیوید گری
دیوید گری یک جنایتکار معروف استرالیایی بود که با نام گری وب نیز شناخته می شد. او تقریباً تمام زندگی خود را از اوایل نوجوانی در مؤسسات گذرانده است. او بیش از 70 بار آسیب های شدید به خودش وارد کرده، از جمله بریدن نوک سینههایش، بلعیدن تیغهای تیغ، میخ زدن پاهایش به زمین و مثله کردن آلت تناسلیاش. او که به اتهام سوء قصد به قتل سه نفر به ۱۴ سال زندان محکوم شد، از این جنایات ابراز پشیمانی نکرد.
کنت لی لی
اختلال شخصیت ضد اجتماعی همیشه به قاتلان محدود نمی شود. از میان افراد مشهور مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی، مدیر عامل مشهور شرکت انرون که اکنون ورشکسته شده است، در سال 1999 به عنوان پردرآمدترین مدیرعامل آمریکا انتخاب شد. با این حال، زمانی که شرکت شروع به افول کرد، او از اختیارات خود استفاده کرد تا کارکنان را متقاعد کند که پول خود را در شرکت سرمایه گذاری کنند. سهام با وعده سود سهام هنگام بازگشت شرکت. در همین حین او با علم به ورشکستگی شرکت شروع به نقد کردن سهام خود کرد. بی توجهی بی رحمانه او به خرابی مالی کارکنان سابقش و عدم پشیمانی نشانه کلاسیک ضد اجتماعی است.
جفری دامر
جفری دامر که با نام «آدمخوار میلواکی» نیز شناخته میشود، یک قاتل زنجیرهای بود که از دهههای هشتاد و نود چندین سال میلواکی، ویسکانسین را به وحشت انداخت و به عنوان یکی از بدنامترین قاتلان تاریخ آمریکا شهرت یافت. جنایات او به دلیل ماهیت وحشیانه و انحرافی قتلهای جنسی، مردم را شوکه و بیمار کرد. دامر در کودکی احساس میکرد مورد بیتوجهی خانوادهاش قرار گرفته بود و با همسالانش سازگاری نداشت، همچنین مجذوب حیوانات مرده، آتشافشانی و آسیب زدن بود. او به قتل بیش از 15 پسر جوان نسبت داده می شود و از جنایات خود ابراز پشیمانی نمی کند.
چارلز منسون
چارلز منسون موسیقیدانی است که از او به عنوان فردی که نشانه های زیادی از اختلال ضد اجتماعی را نشان می دهد نام برده می شود. منسون فرقه ای متشکل از زنان جوان گروه خود ایجاد کرد که به راحتی بر زنان تأثیر می گذاشت. پس از جلب اعتماد آنها، سپس شروع به شستشوی مغزی آنها برای انجام جنایات خود می کرد. همانطور که نفس او رشد می کرد، جدیت جنایاتش نیز افزایش می یافت و در نهایت به یک قتل خونین ختم شد که بسیاری از مردم از جمله شارون تیت را که در آن زمان باردار بود، کشت. او مطلقاً از جنایات خود پشیمان نشد و قول داد که اگر روزی آزاد شود به جنایت جنایتکارانه خود ادامه خواهد داد.
تامی لین
تامی لین سلز که به “قاتل ساحل تا ساحل” معروف است، ادعا می کند که بیش از 20 تا 50 نفر را هنگام سفر به سراسر کشور کشته است. او که توسط مادرش رها شده بود، تا سن 13 سالگی توسط عمه بزرگش بزرگ شد. او مدتی را با مردی از یک شهر مجاور زندگی کرد که او را مورد آزار جنسی قرار داد قبل از اینکه سرانجام خانه را ترک کرد و به عنوان یک فرد گذرا به سفر رفت. سلز اولین قربانی خود را در سن 15 سالگی در می سی سی پی کشت و قبل از اینکه دستگیر شود، قبلاً با 20 قتل مرتبط بوده است.
جوی بارتون
جوی بارتون به عنوان یکی از افراد مشهور مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی، یک فوتبالیست سرشناس اهل منچستر سیتی انگلستان است. او مشکوک به ضداجتماعی است که بخشی از آن به دلیل رفتارهای عجولانه و مخرب خود است. فعالیت مجرمانه او شامل فرو کردن سیگار در چشم هم تیمی خود پس از تحریک او است. رفتار عجولانه او شامل تصمیمی در ژانویه 2006 برای درخواست انتقال است که انتقادات زیادی از طرف هواداران باشگاه به دنبال داشت. بارتون هیچ مسئولیت شخصی را بر عهده نمی گیرد و از اقدامات خود چه در زمین و چه در خارج از زمین ابراز پشیمانی نمی کند.
فیلم هایی با شخصیت های دارای اختلال شخصیت ضد اجتماعی
به گفته کارشناسان بهداشت روان، اختلال ضد اجتماعی اغلب در هالیوود به عنوان یک بیماری نمایش داده شده است. حدود 23 درصد از فیلمهای برنده جایزه افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی را نشان می دادند مانند:
- مارلون براندو در فیلم «پدرخوانده» محصول 1972
- رابرت دنیرو در فیلم “پدرخوانده قسمت دوم” محصول 1974
- مایکل داگلاس در فیلم وال استریت محصول 1987
- آنتونی هاپکینز در فیلم “سکوت بره ها” سال 1991
- فارست ویتاکر در فیلم “آخرین پادشاه اسکاتلند” محصول 2006
- دنیل دی لوئیس در فیلم 2007 “خون خواهد شد”
- کلینت ایستوود در فیلم “نابخشوده” محصول 1992
- خاویر باردم در فیلم سال 2007 “کشوری برای پیرمردها نیست”
- مالکوم مک داول در فیلم 1971 “پرتقال کوکی”
- برد پیت در “باشگاه مشت زنی”
- پاتریک بیتمن از “American Psycho”
- شخصیت جوکر در “فیلم های بتمن و جوکر”